Euskal Eskola Publikoa: estatu osoko eta EBko irakaslerik zahartuenak ditugu

Guztiok 60rekin irakaskuntza publikoko irakasleen kolektibotik, 11.000 sinadura inguruko babesa duena, iritzi publikora jotzen dugu, Euskal Eskola Publikoaren egoera partekatzeko. Kezkatuta gaude irakaskuntzaren kalitateak okerrera egin duelako, langileen zahartzeari buruzko aurreikuspenik ez dagoelako eta Hezkuntza Sailak arazoa konpontzeko borondaterik ez duelako.

Euskal Autonomia Erkidegoko Hezkuntza Sailak berak, 2019ko ekainean argitaratutako txostenaren arabera, langileen %51k baino gehiagok 50 urte baino gehiago zituzten, eta %3a 30 urtetik beherakoa zen.

ELGAk gomendatzen du 30 urtetik beherako irakasle bakoitzeko 50 urtetik gorako bi irakasle egotea. Gure kasuan, 30 urtetik beherako irakasle bakoitzeko 50 urtetik gorako 17 irakasle ditugu. Garrantzitsua da esperientzia duten irakasleak izatea, baldin eta belaunaldi erreleboa bermatzen bada.

Gure erkidegoan, irakaskuntza publikoko irakasle gehienek ezin dute borondatezko erretiroa hartu, estatuan 60 urtetik aurrera gertatzen den bezala.

Lanbide honek ahalik eta ahalmen psikofisiko gehien izatea eskatzen du, beste batzuekin gertatzen den bezala, hala nola poliziekin, suhiltzaileekin... Beraiek erretiro mota horri heldu diezaiokete.

Zentzugabekeria horren aurrean, Guztiok 60rekin kolektibotik Hezkuntza Saileko arduradunekin biltzen saiatu gara (hiru alditan), gai horri heltzeko eta konponbideak bilatzeko. Oraindik erantzunaren zain gaude.

Sindikatu guztiekin eta legebiltzarreko alderdi guztiekin bildu gara. Halaber, 2019ko abenduaren 18an agerraldia egin genuen Eusko Legebiltzarreko Hezkuntza Batzordean.

Sindikatu guztiek arazoari aurre egiteko beharra ikusi dute, langileen zahartzeari erantzuteko. Esan bezala, egoera hau bakarra da estatu osoan, eta Euskal Eskola Publikoan bakarrik.

Era berean, alderdi ezberdinek, oro har, aztertu beharreko arazo gisa ikusi dute, eta irtenbide egokiak eman behar zaizkiola. Hala ere, arazoari aurre egiteko aukera izan dutenek diru eremuan geratzen den balorazioa egin dute. «Zenbat irakasle daude egoera horretan eta zenbat kostatu daiteke haiek erretiroa hartzea? Horretarako ez dago dirurik». Ulertu, horretarako ez dago dirurik eskola publikoan. Orduan, zergatik dago itunpeko irakaskuntzarako dirua?

COVID-19aren pandemiaren erdian, 2020ko maiatzaren 26an, 8.400.000 euroko diru publikoaren injekzioaren berri izan genuen; Hezkuntza Sailak itunpeko ikastetxeetako enpleguari eusteko eta plantilla gaztetzeko erabiliko duena. Jendaurrean, saileko arduradunek asko baloratu duten inbertsioa da, irakasleen plantilla berritzea dakarrelako. Eskola Publikoko ikasleek ez al dute tratu bera merezi? Ez dugu ahaztu behar zerbitzu publikoen funtsezko zeregina, kalitatezko hezkuntza publikoa eta doakoa eskuratzeko aukera bermatzen baitute. Aukera berdintasuna guztiontzat.

Bitartean, arazoak hazten jarraituko du: zahartze-ratioak gora egingo du, desgaste-giroa hedatuko da, belaunaldien arteko arrakala areagotuko da eta irakasleen arteko ezinegona larrituko da, plantillak gaztetzeko plan bat sortzeko eta gauzatzeko Hezkuntza Sailaren esku hartzearen falta nabaria dagoelako.

Eta horrek guztiak, zalantzarik gabe, eragina izango du ikastetxeen giroan eta funtzionamenduan, eta, ondorioz, baita ikasleen hezkuntza esperientzian ere. Horregatik, idazki honen bidez, Hezkuntza Saileko etorkizuneko arduradunei dei egiten diegu arazoak bakarrik konpon daitezen ez uzteko, eta gure eskolako hezkuntza komunitateari onura nola egin pentsatzen jardun dezaten; horretarako, irakasleen kolektibo horren laguntza ere izango dute.

Kalitatezko Euskal Eskola Publikoaren alde!