Niketz, trenez nekez, Kimetz. Goizero Gipuzkoan garraiobide hori hartzera kondenaturik dagoen herritarrak badaki presa eta estresa zer diren. Ez dute amodio kontuetan laguntzen. Lapurdiko mugaraino doan konboiak hori bera eskaintzen dizu, ordea: egonezina eta antsietatea. In the Mood for Love? Galdetu Wong Kar-wai-ri.
Ildo horretan doaz Rovira i Virgili Unibertsitateak Kataluniako aldiriko trenen zerbitzu urrien ondorioei buruz egindako ikerketaren emaitzak, El País-ek uztailean argitaratuak: trena usu erabiltzen duten herritarren antsietate maila gainontzeko lagunenaren batez bestekoa baino handiagoa da. Bidaiarien %88ren ustez, trena egunero hartu beharrak haien bizi kalitateari eragiten dio. Zuzeneko erlazioa ikusten dute bidaia horien eta ezinegon emozionalaren artean.
Bartzelonan hala badaude, nola egongo dira Gipuzkoan? Arrisku kirola maite duzu? Ez duzu rafting edo eskalada librerik egin behar; trenak emango dizu adrenalina dosia. Goizero. Diferentzia bat dago, ordea. Kirol horietan zeuk bilatzen duzu estresa, jarduera horri ekinez zeure mugak neurtu eta zeure gorputza zailtzeko. Zure aukera da. Egunero tren hori hartu behar duenak, berriz, ez du beste erremediorik. Renfek gosaltzeko eskaintzen dion antsietate koktela edan behar du ezinbestean.
Izan ere, ohetik altxatu eta ez du jakingo lanera garaiz helduko ote den. Berdin dio trena 05:58koa edo geroagokoa den. Adifen aplikazioari adi egon behar du beti. Ormaiztegin 10 minutuan egon da geldirik konboia; Alegian, beste bost minutuz. Ordu laurdeneko atzerapena jada. Uste baino beranduxeago aterako da bidaiaria etxetik? Hori pentsa liteke, baina zer izango da deskuiduan trena minutu batzuk irabazi eta lehenago iristen bada? Galdu egingo du. Eta Bilbora joateko autobusa ere bai.
«Geltokia diseinatu eta onetsi zuten arkitekto eta arduradunak inoiz egon balira 05:58ko trenaren zain, ez zuketen halako eraikinik egingo»
Are okerragoa da 08:13ko trena, bi batera ipintzen ez dituztenean. Jende oldea barruan. Bidaiariak urduri edo muturtuta, ganadu moduan pilatuta. Eserita eta aldarte onean egongo balira, aukera handiagoa izango lukete Hollywoodeko pelikuletako amodio bat bizitzeko. Tren bidaietan egositako Slow Love harreman horietako bat, Tinderrekoak ez bezalakoa. Ez da horrela, baina. Bromarako aukera gutxi hor. Gainera, Renfek nahikoa du bidaiarien antsietate maila handitzearekin. Hobe dute amodioekin ez hasi, are gutxiago adulterioa bultzatzeko bada.
Zer dute aldiriko trenek? Hobekuntza lanak egiten ari dira. Horrek eragozpenak eragiten ditu, baina jendearenganako begirune eskasa ez da horren ondorioa. Zerbitzuaren kudeatzaileen eta arduradunen erantzukizuna da: trenak abisatu gabe kentzea, ordutegiak bi hilean behin aldatzea. Eta azpiegituren egoera.
Hor ere egonezina. Astelehena. Haizea eta euria Donostiako geltoki berriko Brinkolaranzko nasan. Babesteko modurik ez bertan. Edadeko bikote bat eta 70 urte ondo pasatuta dituen andrazkoa behean geratu dira, kanpora irteten ausartu gabe. Zertarako estazio berria? Turistak gozatzeko, baina bertoko bidaiariek, egunero aldiriko trenetan dabiltzanek, duela 50 urte bezala bustitzen eta hotzak hiltzen segitzeko? Estresa, antsietatea eta, postrean, pneumonia? Geltokia diseinatu eta onetsi zuten arkitekto eta arduradunak inoiz egon balira 05:58ko trenaren zain, ez zuketen halako eraikinik egingo. Inork ez die kargu hartu? Zitalak.
Falling in Love filmean (1984) Meryl Streep eta Robert De Niro liburu denda batera joan dira, nor bere kasa. Han Gabonetarako erositako aleak hartzeko unean erratu egin dira eta batak bestearena eraman. Hiru hilabete geroago metroan egingo dute topo. Ezkonduak dira biak, baina joan-etorriko tren bidaia horietan hasiko da haien erlazioa. Eguberriak datoz, baina ez espero Donostian halakorik gertatzerik. Opariekin nahastea baliteke, baina trenean maitemintzeko moduan egotea beste kontu bat da. Ezta sakelakoan Nat King Cole entzuten ere: «Ansiedad de tenerte en mis brazos...». Bestea besoetan izateagatik izango balitz... Porca miseria.
