Eudelentzako diru saila eten du Bilduk, «norabidea aldatu arte»

Bilduk ez dio dirurik emango Eudeli, ez behintzat elkartearen barne antolamenduari eta helburuei buruzko eztabaida zabaldu arte. Koalizio subiranistaren esku dauden udalek eten egin dute, beraz, Araba, Bizkai eta Gipuzkoako udalen elkarteari urtero egiten dioten diru ekarpena. Erabaki hori hartu du Bilduk, koalizioko hautetsiek azaldu dutenez, Eudelen egungo zuzendaritzarekin16 hilabetez elkarrizketan aritu ostean. Horren harira, salatu dute Bilboko Udaldeko alkateorde Ibone Bengoetxeak (EAJ) buru duen zuzendaritzak «entzungor» egin diela behin eta berriz beraiek eginiko proposamen guztiei. «Eudelen jarrera argia izan da: eztabaida saihestu eta onartezina den egoera bati eusteko denbora pasatzen utzi du», salatu du Ibai Iriarte Tolosako alkateak. «Jarrera horrek haien nagusikeria eta defizit demokratikoa islatzen du».

Donostian eginiko agerraldi batean eman dute erabaki horren berri Bilduko hautetsiek. Iriarterekin batera, prentsaurrekoan izan dira Joxean Llaguno Sopuertako alkatea, Mikel Ansotegi Aulestikoa, Begoña Vesga Eibarko zinegotzia eta Aser Lertxundi Zarauzkoa. Iriartek euskaraz irakurritako testuak dio koalizioaren «asmo nagusia» dela elkartean ordezkatuta dauden pentsamolde politiko ezberdinen artean oinarrizko adostasuna lortzea, «Eudel beste norabide batean jartzeko eta eredu desberdinek bertan tokia izan dezaten». Kazetarien galderei erantzunez, Iriartek gaineratu du Bilduko hautetsien nahia dela Eudeleko kide izatea, eta berretsi du Eudel eta Udalbiltza «bateragarriak» direla —martxoaren 2an egingo dute ezkerreko hautetsi abertzaleek Udalbiltza eratzeko batzarra—. Bilduko kideak adierazi duenez, koalizioaren hautetsien nahia ez da Eudeletik ateratzea, baina gaineratu du ikusi beharko dela horren inguruan elkartearen estatutuek zer dioten. Estatutuen 9. artikuluaren arabera, «kide izateari utziko zaio kideak hala erabakita edo kuotak ez ordaintzeagatik». Bigarren kasu horretan, Batzar Orokorrari dagokio kuotak ordaindu ez dituzten kideak kanporatzea —zuzendaritza berria osatu zenetik, Bilduren hautetsiek ez dute Batzar Orokorrean parte hartu, eta EAJk dauka gehiengoa—.

Eudelek ez du argitu Bilduko hautetsien erabakiak zer eragin izan dezakeen. Elkarteko iturriek Efe berri agentziari adierazi diotenez, zuzendaritzak ez ditu Bilduko kideak «baztertu», eta adierazi dute elkarteko presidentea koalizioko hautetsien ordezkaritza batekin «normal-normal» bildu zela abenduan, Tolosan. Horren harira, adierazi dute bilera horretan jasotako testua «erantzuten» ari dela Eudelen zuzendaritza. Horrekin batera, gogorarazi dute udalek Eudeli egiten dioten urteko ekarpen ekonomikoa 300 eta 2.500 euro artekoa dela, udalerriaren tamainaren arabera. Diru horrekin, besteak beste, hautetsientzako ikastaroak antolatu eta udal arazoei buruzko ikerketak sustatu ditu Eudelek.

Elkarteko zuzendaritzatik kanpo geratu zen Bildu 2011ko irailean, EAJk eta PSE-EEk eginiko akordio batengatik. EAJren arabera, koalizioak ez zuen onartu haiekin, PSE-EErekin eta PPrekin zuzendaritza bateratu bat osatzeko bi alderdiek eginiko proposamena. 2011ko udal hauteskundeetatik ateratako «gehiengoak» ez errespetatzea leporatu zion Bilduk EAJri, eta Eudel bere interes politikoen zerbitzura jartzea. Egoera horren aurrean, zuzendaritzarako bozketan zerrenda ez aurkeztea erabaki zuen Bilduk, eta, ordutik, koalizioko hautetsiek ez dute Eudelen bileretan parte hartu. Bilduk 953 zinegotzi eta 101 alkate ditu Araba, Bizkai eta Gipuzkoan, eta EAJk 872 zinegotzi eta 95 alkate.

Bilduren proposamenak

Bilduk hainbat proposamen «politiko eta tekniko» helarazi dizkio Eudelen zuzendaritzari azken hilabeteetan. Koalizioaren hautetsiek atzoko prentsaurrekoan azaldu zutenez, Eudel az da ari bere helburuak betetzen. Besteak beste, gogorarazi dute elkartearen estatutuetan azaltzen dela Euskal Herriko beste lurraldeekin harremanak garatzeko sortua dela Eudel. Horrekin batera, nabarmendu dute udalen autonomien defentsa egitea dela beste xedeetako bat, eta horretan ere elkarteak gutxi egin duela salatu dute. Horren harira, ohartarazi dute udalak «larri» daudela, eta nabarmendu azken hilabeteotan Espainiako Gobernuak bultzatu dituen «murrizketen, inposizioen eta dekretuen zerrenda amaigabea» udalen erabakitzeko ahalmena txikitzen ari dela. «Nahiz eta udalgintzaren etorkizuna arriskuan egon, udal guztien erantzun kolektiboa eta indartsua oinarrizkoa denean, Eudel geldirik dago, eraso hauen guztien aurrean blokeatuta, ekimenik gabe», salatu dute.

Egoera horren inguruan, Bilduko hautetsiek adierazi dute Eudelek aldaketa sakona behar duela bere jardunean eta bere antolaketan. Adierazi dute elkarteak lan egin behar duela udalen finantzaketa eredua aldatzeko, eta Eusko Legebiltzarrari Udal Legearen beharra helarazi behar diola. Halaber, euskararen normalizazioan eta emakume eta gizonen arteko berdintasunean «konpromiso zehatzak» galdegin dituzte.

Antolakuntza ereduari dagokionez, adierazi dute egungo egitura sinplifikatu eta parte hartzea bultzatu behar dela. Nabarmendu dute, halaber, alderdi bakoitzak duen udal ordezkaritzarekin proportzionala izan behar duela zuzendaritzak.