NUPek Nafarroako lehen sorgin ehizari buruzko liburu bat aurkeztu du

Jesus Moya Mangasek argitaratu du 'Antes de Zugarramurdi’ liburua. Pedro de Balanzaren sorginkeriaren aurkako kanpaina biltzen du.

Jesus Moya Mangas 'Antes de Zugarramurdi' liburuaren egilea, uztailaren 24an, NUPen, Iruñean. IÑIGO URIZ / FOKU
Jesus Moya Mangas 'Antes de Zugarramurdi' liburuaren egilea, uztailaren 24an, NUPen, Iruñean. IÑIGO URIZ / FOKU
Iruñea
2025eko uztailaren 25a
05:00
Entzun 00:00:0000:00:00

Jesus Moya Mangas NUPeko irakasle erretiratu eta ikerlariak eta Roldan Jimeno Aranguren NUP Nafarroako Unibertsitate Publikoko idazkari nagusiak Antes de Zugarramurdi. La primera caza de brujas en Navarra (1525-1526) liburua aurkeztu dute gaur, Iruñean. Ikertu dutenaren arabera, duela ia bost mende gertatu zen Nafarroako lehenengo sorgin ehiza. Gertakari hori ia ezezaguna izan da orain arte, eta, horregatik, berritzailea da oraingo ikerketa. Ikerlariaren arabera, Pedro de Balanzak zuzendu zuen «jazarpen zibila», 1525. urtean, Auritzen, Nafarroako Errege Kontseiluaren izenean.

Juan Rena bikarioa sorgin ehiza horren aurka agertu zen; Balanzak eta Renak hainbat gutun bidali zioten elkarri, eta eskutitz horiek izan dira, hain zuzen, liburua idazteko abiapuntua. Gustav Hennings historialari eta antropologo daniarrak eskutitzak baliatu zituen liburu bat idazteko eta ideia hura garatzeko. Moyari bidali zizkion, eta liburua elkarlanean idaztea proposatu zion. Hennings zendu zen, ordea, eta Moyak liburua bakarrik burutu du haren omenez. Hennings bildumaren bigarren atala da.

Moyaren liburuak Nafarroako sorginkeriaren erroak aztertzen ditu. Sorginkeria hasieran superstizio hutsa zela azaldu du aurkezpenean: «Sorginkeria demoniakoa ez zen inoiz existitu; hori XV. mendeko asmakizuna izan zen». Italian hasi ziren sorginkeria satanismoarekin lotzen, eta geroago zabaldu zen ideia hori Nafarroan.

Iruzkinak
Ez dago iruzkinik

Ordenatu
0/500
Interesgarria izango zaizu
Nabarmenduak
Kazetaritza propio eta independentearen alde, 2025 amaierarako 3.000 irakurleren babes ekonomikoa behar du BERRIAk.