Elgoibarko eta Tolosako (Gipuzkoa) anbulantzia medikalizatuen zerbitzuak urtarrilaren 7an publiko bihurtu dituela berretsi du Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak, eta jakinarazi du eskaintza bat egin diela orain zerbitzu hori ematen duten langileei, beren postuak subrogatzeko, eta zerbitzu publikoan lanean jarraitzeko. Osasun Sailak nabarmendu du, gainera, «2026an zehar», data zehaztu gabe oraingoz, Donostiako zerbitzua ere publiko bihurtu duela, eta, hartara, «anbulantzia medikalizatuen zerbitzuaren %100» Osakidetzak emango duela eta publikoa izango dela.
Goizean, ELA sindikatuak prentsaurreko bat eman du gaur, salatzeko osasun zerbitzu publikoak ez diela lan bermerik eman langileei, eta langileak subrogatu egin behar direla ohartarazteko. Horrez gain, indarrean dagoen hitzarmen kolektiboa osorik betetzeko eta publifikazio prozesu «garden eta negoziatua» egiteko eskatu du.
Jaurlaritzako Osasun Sailak, baina, arratsaldean jakinarazi du Osakidetzarekin, Gipuzkoako Anbulantziak enpresarekin —hark ematen du orain Elgoibarko eta Tolosako zerbitzua— eta langileekin bilera bat egin duela. Eskaintza bat egin du bilera horretan: hala nahi duten langileek zerbitzu publikoan subrogatuta jarraitu ahalko dute lanean, osasun sistema publikoko baldintzetan. Eta hala jarraituko dute, lanpostu horiek betetzeko lan eskaintza publikoa egiten den artean.
Subrogatu nahi ez duten langileei, berriz, beste leku batean lanean jarraitzeko aukera emango die Gipuzkoako Anbulantziak enpresak, Osasun Sailak adierazi duenez. Gaur egun, 36 langileek osatzen dute Elgoibarko eta Tolosako zerbitzua; medikuak, erizainak eta osasun garraioko teknikariak daude horien artean.
Olatz Zarate Gipuzkoako Anbulantzietako langileak gaur goizeko prentsaurrekoan azaldu du ELA sindikatuak hilabeteak eman dituela «informazioa, elkarrizketa eta gardentasuna eskatzen, baina Osakidetzaren partetik jaso duten erantzuna «isiltasuna» eta «gardentasun falta» izan dela: «Erabakiak aldebakarrez hartu dira, eta Gabonak baliatu dira prozesua azkartzeko eta erantzun sindikala eta soziala zailtzeko».
Zaratek esplikatu du abenduaren 17an Osakidetzako Mahai Sektoriala bildu zela, eta han ez zutela «inolako azalpenik» eman publifikazio prozesu horri buruz eta «bertako langileen etorkizunari buruz». Grebara jotzeko prest agertu dira agerraldi horretan.
Beste auzi batzuk ere ekarri dituzte gogora anbulantzia horietako langileek: «Onkologikoaren kudeaketa aldaketa gertatu zenean, langileak subrogatu egin ziren, borondate politikoa dagoenean lan bermeak errespetatzen dira eta». Hari horri tiraka, Tolosako Asuncion Klinikaren kasua ekarri dute gogora, zerbitzu hori ere publifikatzeko eskatu baitiote Osasun Sailari, «langileak subrogatuta eta berme guztiekin».
Eusko Jaurlaritzaren eskaintzari langileek eta sindikatuek zer erantzungo dioten argitzeko dago orain. Bitartean, Osasun Sailak nabarmendu du «osasun itunean hartutako konpromisoa» berretsi dutela Gipuzkoako anbulantzia medikalizatuak publifikatuta. Osasun zerbitzuen pribatizazioa handitu ez, eta kontzertazioaren portzentajea «murrizten» ari direla ziurtatu du gaur zabaldutako oharrean. «Neurri hori Eusko Jaurlaritzak osasun sistema publikoa indartzeko egin duen apustuaren barruan kokatzen da».
Hur Lertxundi: «Hitzarmenean jasota dago eskubidea dugula subrogatuak izateko»
Gipuzkoako Anbulantziak enpresarentzat Elgoibarren eta Tolosan lanean ari diren 36 langileak kezka batean daude. Hur Lertxundi Tolosako anbulantzian aritzen den medikua da, eta azaldu du lankide batzuek hogei urte daramatela lanean han, eta lanik gabe geldituko diren beldurrez dabiltzala azkeneko asteetan, ezer aldatzen ez bada.
Noiz jakin zenuten publifikazioaren kontua?
Beti egon da mahaiaren gainean. Gipuzkoan bost anbulantzia medikalizatu daude, eta haietatik hiru publikoan daude, eta beste bi, Tolosakoa eta Elgoibarkoa, itunpekoak dira. Gipuzkoako Anbulantziak enpresako anbulantziak dira, baina guztiz lan egiten dute Osakidetzarentzat. Publifikatzeko gogo hori beti egon da Osakidetzaren partetik, baina gauzak politikan badakigu nola joaten diren: entzuten genuen baina ez zen inoiz pasatzen, Tolosako Asuncion klinikarekin gertatzen den moduan.
Zein izan da azken nobedadea?
Iaz komentatu ziguten 2026ko urtarrilean publifikatzeko asmoa zutela. Osasun sailburua aldatu zen, eta, halako aldaketak daudenean, horrelako albisteak entzuten dira. Urte osoan zain egon gara, ea zer mugitzen zen; enpresak ere beti esaten zigun oraindik ez zegoela inongo mugimendurik. Horrela egon gara abendua iritsi den arte, hilaren erdialdean esan ziguten arte Osakidetzak bere gain hartuko zituela bi anbulantzia horiek urtarrilaren 6tik aurrera, langileen inongo subrogaziorik gabe.
Baina bi anbulantzia horietan 36 bat langile gaude, mediku, erizain eta teknikarien artean, eta Gipuzkoako Anbulantziekin hitzarmen bat sinatua dugu, non esaten den gure zerbitzua beste enpresa batek beretzen badu subrogatuak izateko eskubidea dugula. Hori dena jasota dago, baina ez dugu informazio askorik, ez Osakidetzaren partetik, ez enpresaren partetik.
Uste duzu arazoak sortuko direla?
Larrialdietako anbulantzia publikoetan, egun askotan postu batzuk langilerik gabe gelditzen dira, eta orain beste bi anbulantzia beretu behar dituzte, zerbitzu hori ematen duten langilerik gabe, gainera. Ez dakigu nola beteko duten hori. Guk badakigu nola dagoen eguneroko egoera. Jendea ez da konturatzen askotan, adibidez, anbulantzietan edo etengabeko arretako guneetan medikuak falta direla.
Zer aurreikuspen duzue datozen asteetarako?
Enpresa honetan soilik lan egiten dutenak kalean gera daitezke, enpresak beste postu bat eskaintzen ez badie behintzat. Osakidetzan gauden besteok hara joan beharko dugu, baina anbulantziako leku horiek ez dakit nola beteko dituzten; esan bezala, lehendik nahikoa arazo izaten baitira larrialdi zerbitzuetan.
Auzitara jo dezakezue? Bide judiziala aktibatuko duzue?
Lanik gabe geratzekotan, hori kaleratze bidegabea dela uste dugu, gure hitzarmenak garbi uzten duelako subrogatzeko eskubidea dugula. Eta hori onartzen ez badute, auzitara jo beharko dugu.
