Erreportajeak

Palmako sumendiak lur berria sortuko du
Lurra etengabe mugitzen ari da, eta horren ondorioetako bat dira sumendien erupzioak. Kanaria uharteak bolkanikoak dira, erupzioek sortutakoak. Magma zenbait ahotatik atera da, eta itsasoraino heldu da. Bide horretan, hainbat etxebizitza suntsitu eta laborantzarako lurrak hondatu ditu labak: hain zuzen gerora lur bihurtuko den labak.

Basoak, larre eta landa lurrak baino gehiago
Orain dela 110 urteko Euskal Herrian, belardiek azaleraren %42,2 hartzen zuten, eta basoek, %35,8. 2010ean, azalera guztiaren ia erdia ziren basoak (%44,3), eta larre gutxiago zeuden (%32,9). Beherakada dezentez nabariagoa izan da isurialde mediterraneoan.

Matematikak maitatzen ikasten
Matematikak bizitzako esparru guztietan daudela esan izan dute maiz. Hala ere, eskola garaian, kosta egiten da lotura egitea matematikaren eta egunerokoaren artean. Gizartea aldatzearekin batera, irakasteko moduan aldaketak egiten hasi dira, eta, pixkanaka, «praktikotasunerantz» jo dute.

Zergatik dira soinuak atseginak edo jasangaitzak?
Soinu guztiak ez dira berdin guztiontzat. Bi arrazoik eragin dezakete hainbat soinuekin eduki dezakegun sentsazio desatsegin hori: fisiologikoak edota psikologikoak. Izan ere, soinuen hautemateak sailkatzen du soinu bat atsegina den edo ez.
Adituen arabera, ez dago soinu atsegin edo desatsegin unibertsalik, gizaki bakoitzaren bizipenek baldintzatzen baitute.

Ezkutuko ehiza: ustelkeriak eta beharrak ahalbidetzen duten aberatsen gutizia
Roberto Fraile eta David Beriain kazetariak ezkutuko ehizari buruzko dokumental bat egiten ari zirela hil zituzten, Burkina Fason. Pertsonen, armen eta drogen trafikoaren ondoren, urtero diru gehien mugitzen duen legez kanpoko jarduera da ezkutuko ehiza.
Jarduera horren kontra eta eragiten dituen kalteak konpontzen dihardute, besteak beste, Kongoko Errepublika Demokratikoan.

Julen Madariaga, ETA sortu eta itxi nahi izan zuena
Julen Madariaga hil da, 88 urterekin. ETAren sortzailea eta HBko kidea izan zen. Hainbat aldiz atxilotu zuten, eta erbestean ere bizi izan zen. Borroka armatuarekin kritiko agertu zen 1990eko hamarkadaren hasieran, eta Aralar alderdiko kide gisa aritu zen. Senperen (Lapurdi) bizi izan da azken urteetan.

Bat-bateko geldialdi ekonomikoak hainbat ondorio kaltegarri eragin ditu
Pandemia deklaratu zutenean, 2020ko martxoan, krisi bat hasi zen Euskal Herrian eta munduko herrialde gehienetan, jarduera ekonomikoa geratzeko erabaki politiko kontzientearen ondorioz. Oraindik amaitu ez den beste krisi ekonomiko bat ekarriko du horrek hainbat urtez, eta, okerragoa dena, ondorio kaltegarriak jasanaraziko.

Dozenaka urte igaroko dira Fukushimako hondamendi nuklearraren kalteak konpontzerako
2011ko martxoan, karanbola perfektu batek hiru hondamendi kateatu zituen Japoniako kostaldean: inoiz erregistraturiko lurrikararik handienetakoa, tsunami erraldoi bat eta istripu nuklearra.
Egun gutxian milaka biktima eragin zituen ezbeharrak —15.899 pertsona hil zituen—, eta urte asko pasatuko dira egoera lehengoratu arte: gutxienez beste lau hamarkada beharko dira zauri nuklearra ixteko.

Poliziaren foam jaurtigaiek zauri larriak eragiten dituzte
Ertzaintzak eta Foruzaingoak baztertu egin dituzte gomazko pilotak, eta urteak dira foam jaurtigaiak erabiltzen hasi zirela, baina horrek ez du amatatu poliziek erabiltzen duten materialari buruzko kezka; materiala ez ezik, material hori erabiltzeko irizpideak eta jardunbideak ere auzitan daude.