Osasuna

Belauneko krak bat baino zerbait gehiago
Arrazoi anatomikoak, morfologikoak eta biomekanikoak direla medio, emakume kirolariek arrisku handiagoa dute belauneko lotailu gurutzatua apurtzeko. Ander Formoso arrazoien inguruan mintzatu da, eta Esther Arrojeriak eta Marina Agouesek euren bizipenak azaldu dituzte.

Minbizia: muinera hamar galderatan
Espainiako Onkologia Medikoko Elkarteak emandako azken datuen arabera, gizonek minbiziren bat izateko %40ko arriskua dute; andreek, %27koa. Adinean gora egin ahala, arriskua handitu egiten da, nabarmen. Azpimarratu behar da, ordea, minbiziarekin gaixoturikoen biziraupena duela 40 urtekoa halako bi dela.
Gaixotasuna era batera edo bestera ondoan izan duten hiru lagunen testigantzak bildu ditu BERRIAk bideo batean.
-cabecera.jpg)
Virginia Woolf

2022ko mugarriak zientzian
Joan den urtean unibertsoaren ikuspegirik sakonena lortu zuen gizakiak: Martera bidean lehenbiziko pausoak eman zituen, AEBek iragarri zuten energia errentagarria egitea lortu zuela, aurrerapenak egin ziren organo txertaketan eta txertoen teknologia berrietan, eta giza historia hobeki ezagutzeko aurkikuntza handiak ere izan ziren.

Nora Gomez: «Trantsizioa egitea, nola esan... zoriontasun eztanda bat da»
Jende askok ezagutzen du Nora Gomez (Santander, Espainia, 1957); izotz hockeyko jokalaria izateagatik, komertzial lanagatik, eta Nafarroan LGTBI elkarteetan egiten duen lanarengatik. 50 urtez sekretuan gorde zuen emakume zela, baina duela hamarkada bat lehertu zen.

Haizea entzuten jakin
New Yorkeko gazteen artean modan jarri den jokaera bati buruz ari da podcast honetan Kirmen Uribe idazlea, sakelako adimendunik ez edukitzeko modari buruz. Pantailen menpekotasunari izkin egiteko beharra sentitzen omen dute gazteek, eta harreman errealagoak edukitzeko nahia.

Adrian Martinez: «Skatean erori egin behar da ikasi ahal izateko»
Adrian Martinez (Gasteiz, 1986) Skate Eskola Vitoriako presidentea da. 12 urte zituenetik ari da skatean, baina bere pasioa ogibide bihurtzea erabaki zuen duela bost urte.

Zeelanda Berriak lege bat onartu du 2009tik aurrera jaiotakoei erretzea debekatzeko
Urtarrilaren 1etik aurrera, belaunaldi berriei tabakoa erretzeko debekua ezartzen dien lehen herrialdea izango da. Debekua betiko izango dela adierazi dute agintariek.

Alua: baztertua sarritan, agerian orain
Juncal Alzugarai fisioterapeutak alu baten eredu hiperrealista bat sortu du, egiturak fidelki erakusten dituena: Alooa. Raquel Pintado artistak taxutu du eredua.
Andreen anatomiak garrantzi txikia izan du ikerketa zientifikoan, eta horrek ondorioak izan ditu emakumeen osasunean.