Osasuna

Joan Mari Irigoien idazlea hil da

Joan Mari Irigoien idazlea hil da

Nobelagintzan utzi du arrasto sakona haren obrak euskal letretan, baina poesia lanak eta haur eta gazteentzako liburuak ere idatzi ditu. Esklerosia atzeman zioten duela urte batzuk. Bere lanetan eta publikoki maiz adierazi zuen eutanasiaren aldeko jarrera.

Hemorroideak: ohikoak bezain isilduak

Hemorroideak: ohikoak bezain isilduak

Odolbilduak dira hemorroideak; uzkian ateratzen diren barize moduko batzuk. Eta gaixotasun ohikoa izan arren, isilpean eraman ohi ditu jendeak. Horien prebentzioan lan egin beharko litzateke, profesionalen ustez. Besteak beste, elikatze ereduan aldaketa bortitzik ez egitea eta ura edatea gomendatzen dute.

Adrian Garcia: «Kirolak desgaitasuna beste modu batean ikusten laguntzen du»

Adrian Garcia: «Kirolak desgaitasuna beste modu batean ikusten laguntzen du»

Gurpil aulkiko saskibaloia ezagutu orduko maitemindu zen harekin Adrian Garcia (Gasteiz, 2002). Gaixotasun degeneratibo baten ondorioz, ezin da lehiatu zutik dabiltzanekin batera, eta Bilboko Bidaideak taldeko jokalaria da.

'Bizitzaren sekretua', agerian

'Bizitzaren sekretua', agerian

70 urte bete dira DNAren egitura helize bikoitz bat zela deskubritu zutela. XX. mendeko aurkikuntza garrantzitsu horrek bidea ireki zuen biologia molekularra garatzeko. 

Egituraren berri izatearen ondorioz jakin da DNA nola erreplikatzen den, nola gehitzen diren zelula guztiak, nola pasatzen diren geneak herentzian hurrengo belaunaldira...

Kazetaritza 'elikagai'

Kazetaritza 'elikagai'

Muskizko institutuko batxilergoko ikasleek kazetaritza landu dute BERRIA Ikasgelarekin elkarlanean, eta elkarrizketa egin diote Maddi Etxeberria Otaegi nutrizionistari.

Kazetaritzak aukera asko eskaintzen ditu aktualitatea baliatuz hezkuntzako curriculumak lantzeko, eta euskarazko egunkaria bide hori aztertzen eta garatzen ari da.

Enpresa kutsatzaileen poluzioak gora egin du berriro ere

Enpresa kutsatzaileen poluzioak gora egin du berriro ere

Europako PRTR enpresa kutsatzaileen erregistroan argitaratutako datuen arabera, Euskal Herriko enpresek gutxiago kutsatu zuten 2020an, baina atzera ere, 2021ean, handitu egin da haien poluzioa. 

Errekuntza eta energia instalazioen jarduerak kutsatzen du gehien; haiek sortzen dituzte erregistroak bildutako isurketa guztien erdiak. Sektore horretan daude zentral termikoak, findegiak eta zementu fabrikak.

Adimen artifiziala: fikziotik errealitatera

Adimen artifiziala: fikziotik errealitatera

GPT-4 txatak agerian utzi du adimen artifiziala ez dela jada etorkizuneko kontua. Adituek diote aurrerantzean geroz eta arlo gehiagotara zabalduko dela, baina zer da adimen artifiziala? Nola funtzionatzen du, eta nola aldatuko du gaur egungo bizimodua?

Endometriosiak eta haren gaineko ezjakintasunak minduta

Endometriosiak eta haren gaineko ezjakintasunak minduta

Sei emakumek Asenna Nafarroako Endometriosi Elkartea sortu dute, endometriosi eritasunaren berri emateko. Salatu dute oraindik ere gaixotasun «ikusezin» bat dela, eta zalantzan jartzen dela sufritzen dutenen hitza.

Silvia Carrizo eta Jessica Guzman: «Inork ez du mahai gainean jartzen milaka emakume lanean ari direla esplotazio egoera batean»

Silvia Carrizo eta Jessica Guzman: «Inork ez du mahai gainean jartzen milaka emakume lanean ari direla esplotazio egoera batean»

Malen Etxea andre migratzaileei arta emateko elkartea da. Silvia Carrizok sortu zuen (Caleta Olivia, Argentina, 1965). Presidentea Jessica Guzman da (Santiago, Txile, 1962).

Etxeko langileek usu dituzten bide malkartsuez lehen pertsonan ari da: «Hamar urtetik gora egin nituen etxeko langile, egoiliar». Egoiliar. Esan du hitza, eta esanahia argitzea komeni da: gau eta egun zaintzaile jarduten duten andreak dira, zaintzen dituzten pertsonen etxean bertan, haien esanetara.