Albisteak

Sugeen mapa osatzen hasi da Aranzadi herritarren laguntzarekin

Sugeen mapa osatzen hasi da Aranzadi herritarren laguntzarekin

Udaberriarekin batera, zulotik ateratzen hasi dira sugeak, eta etxe zulotik sugezainak. Izan ere, suge bat ikustean hari argazkia egiteko eta Twitterren bidez non ikusi duten kontatzeko eskatu die herritarrei Aranzadi zientzia elkarteak. Helburua da Euskal Herrian ikusitako sugeak sailkatzea eta mapa batean kokatzea.

Gatazka betean dago Sudan

Gatazka betean dago Sudan

Armadaren eta paramilitarren arteko borrokak piztu dira Sudanen. Paramilitarrek esan dute borrokan jarraituko dutela armadak amore eman arte; armadak, berriz, egoera «kontrolpean» dutela adierazi du. 

Boterea eskuratzeko lehia dago Sudango armadaren eta paramilitarren arteko borroken atzean. Baina zergatik piztu da orain duela gutxi arte aliantza sendoa zirudiena? Hemen gako batzuk.

Printze txikiak 80 urte bete ditu

Printze txikiak 80 urte bete ditu

Antoine de Saint-Exupery idazlearen 'Printze txikia' liburua 1943an argitaratu zen lehenbizikoz, eta pizten duen ikusmira ez da apaldu. Gaur egun, 500 hizkuntza edo dialekto baino gehiagotan irakur daiteke nobela; Bibliaren ondotik, hizkuntza gehienetara itzulitako lana da.

Erlea: nekazaritzatik aldenduta, hobeki

Erlea: nekazaritzatik aldenduta, hobeki

Gizakiaren esku hartzeak eragina du erleen mikrobiotan edo mikroorganismo multzoan: erlauntzak zenbat eta leku naturalagoan egon, orduan eta osasun hobea izanen dute mikrobioei dagokienez.

Adimen artifiziala: fikziotik errealitatera

Adimen artifiziala: fikziotik errealitatera

GPT-4 txatak agerian utzi du adimen artifiziala ez dela jada etorkizuneko kontua. Adituek diote aurrerantzean geroz eta arlo gehiagotara zabalduko dela, baina zer da adimen artifiziala? Nola funtzionatzen du, eta nola aldatuko du gaur egungo bizimodua?

Haize errotak vs elur oreinak

Haize errotak vs elur oreinak

Norvegiako Auzitegi Gorenak arrazoia eman zion sami herriari 2021ean: legez kanpokotzat jo zuen Fosen penintsulako parke eolikoa, indigenen eskubideak urratzen dituelako. Samiek kolonialismo berdearen adibidetzat jo dute beren lurretan gertatzen ari dena.

Kantok jolasa, euskal musikarekin jolasteko

Kantok jolasa, euskal musikarekin jolasteko

'Badok' BERRIAren euskal musikaren atariak Kantok jolasa sortu du: kantu baten pasartea entzunda, abestia asmatu behar da. Egunero kantu ezberdin bat jarriko dute, 'Badok'-en datu basean entzungai dauden 32.000 abestietako bat.

Arrain mesopelagikoak: itsas hondoko izakiak

Arrain mesopelagikoak: itsas hondoko izakiak

Arrain mesopelagikoak aztertzen dihardu AZTI zentro teknologikoak; 200-1.000 metro arteko itsaso geruzan bizi direnak, alegia. Animalia horiek lan garrantzitsua egiten dute: CO2a itsas sakonera eramaten dute.

Euskaldunen erdiak baino gehiago eremu erdaldunetan bizi dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan

Euskaldunen erdiak baino gehiago eremu erdaldunetan bizi dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan

Araba, Bizkai eta Gipuzkoan duela 30 urte baino 261.000 euskaldun gehiago daude egun. 1991tik, 16 eta 24 urtekoen artean %25etik %75era igo da euskaldun kopurua. Biztanleen %21,9k erabiltzen dute egun euskara erdara bezainbeste edo gehiago. Eremu euskaldunetan behera egin du erabilerak.