Biologia-Geologia

Fukushimako ur kutsatuak isurtzen hasi dira Ozeano Barera

Fukushimako ur kutsatuak isurtzen hasi dira Ozeano Barera

Abuztuaren 24an hasi ziren isurtzen itsasora lehen 7,800 metro kubikoak, eta hamazazpi egun inguru beharko dituzte horretarako.

Denera 1,34 milioi metro kubiko inguru daude pilatuta zentral nuklearreko edukiontzietan, baina tona litro horiek «apurka-apurka eta era kontrolatuan» isuriko dituztela ziurtatu dute Japoniako Gobernuak eta zentralaren jabe Tepco konpainiak.

Gure gene neandertalak

Gure gene neandertalak

Nerea Osinalde irakasleak BERRIAren zientziari buruzko iritzi zutabean idatzi duenez, gaur egungo gizakion genomako aldaera neandertalek uste baino gehiago eragiten diete hainbat ezaugarriri: immunitateari, erritmo zirkadianoei, hezur dentsitateari, menopausiaren adinari eta biriken ahalmenari.

Otsoen itzulera

Otsoen itzulera

Otsoez mintzo da BERRIAren klima larrialdiari eta ingurumenari buruzko Kinka podcasta; otsoez, espezie babestu gisa duten izendapenaz eta abereei erasotzean sortzen dituzten kalteez, besteak beste.

Berehalako neurrien proposamena lurraren berotzea mugatzeko

Berehalako neurrien proposamena lurraren berotzea mugatzeko

Lurraren berotzea mugatzeko ehun neurri baino gehiago bildu ditu Drawdown proiektuak. Besteak beste, eguzki energia sustatzea, jakien ekoizpena kontsumo errealera egokitzea eta deforestazioa geratzea proposatu du. Egitasmoan, nabarmendu dute orain har daitezkeen neurriek dutela ahalik handiena.

Jaten dugun ura

Jaten dugun ura

Hego Euskal Herrian erabilgarri dagoen uraren %80 nekazaritzan erabiltzen da, lurrak ureztatzeko; %15 inguru, industrian; eta gainerakoa, etxeko beharretan.

Klima larrialdiaren ondorioz, hainbat ekoizle hasiak dira labore batzuk beste batzuekin ordezkatzen eta ekoizpenean ur gutxiago baliatzeko teknikak erabiltzen.

Ekuadorrek zorra murriztu du natura zaintzearen truke

Ekuadorrek zorra murriztu du natura zaintzearen truke

Zor publikoa 1.100 milioi dolar apaltzea lortu du, Galapago uharteak zaintzearen truke. Estatuak eremu babestuak indartuko ditu, itsas ekosistema garrantzitsuen ongizatea bermatuz eta galbidean diren espezieak babestuz.

Truke mota hau aukera izan daiteke klima aldaketak jotako herrialde zorpetuentzat.

Euskal Herriko anfibio espezieen erdiak mehatxatuta daude, eta %28, galzorian

Euskal Herriko anfibio espezieen erdiak mehatxatuta daude, eta %28, galzorian

Habitataren suntsiketa, espezie inbaditzaileak haien inguruetan askatzea eta gorabidean diren gaixotasunak zabaldu izana dira anfibioak arriskuan izatearen arrazoi nagusiak.

Nazioartean inoiz egindako azterketarik handiena egin du IUCN Natura Zaintzeko Nazioarteko Batasunak, eta haren datuek iragarri dute zer-nolako egoera larria bizi duten anfibioek. Aranzadi zientzia elkartea arduratu da Euskal Herri osoko datuak batzeaz.

Esako urtegiaren segurtasuna ez dago «bermaturik»

Esako urtegiaren segurtasuna ez dago «bermaturik»

Urtegiaren eskuin hegala «ez dago egonkor», Espainiako Gobernuaren txosten bati jarraikiz egin duten ikerketa baten arabera. «Ur maila ez aldatzeko» aholkatu dute, eta, beraz, handitze eremua betetzen ez hasteko. Izan ere, hondamendi batek ondorio izugarriak izango lituzke Zangozako eremuan.

Gaur egun, 446,86 hektometro kubikoko edukiera dauka Esak, baina hura zabaltzeak 1.525 hektometro kubikora eramango luke.

'Su' eta 'Gar' izenak dituzte planeta batek eta haren izarrak

'Su' eta 'Gar' izenak dituzte planeta batek eta haren izarrak

EHUk egindako proposamena onartu du Nazioarteko Astronomia Batasunak. Lehenbiziko aldia da planeta batek eta bere izarrak euskarazko izenak dituztela.

Beruna urtzeko moduko beroa egiten du planeta horretan, eta litekeena da harrizkoa izatea, eta burdinazko nukleo bat edukitzea.