Biologia-Geologia
Eneko Aierbe: «Milaka izurde hiltzen dira euskal kostaldean»
Izurdeak ernaltzeko garaia da urte hasiera; aldi horretan, Frantziako Estatuaren menpeko uretan debekatua izanen da Bizkaiko golkoan arrantza egitea. Lapurdiko ontziez gain Bizkaiko lau arrasteontzi ere ukituko ditu neurriak.
Ekologistak Martxan elkarteko itsas gaietarako Espainiako arduradun
Eneko Aierbek arrantza gelditzeko neurria defendatu du, baina egokitu
daitekeela uste du.
Galiziako kostaldera milaka plastiko bolatxo iritsi dira
Abenduaren 8an zama galdu zuen itsasontzi batek Portugalgo itsasoan. Plastiko guztiek bezala, petrolioan dute jatorria, eta, beraz, kutsagarriak dira, eta erregai fosiltzat hartzen dira.
Arabazozoen murmurioa
Gaua iritsi aurretik milaka hegazti bildu ohi dira, eta ez sinesteko moduko formazio, dantza eta simetriak osatzen dituzte, sinkronia betean.
Arabazozoen hegaldia deszifratzea erronka zaila bihurtu zaie aspaldian matematikariei.
Erregai fosiletatik at trantsizioa bideratzeko adostasuna
Onartu dute COP28ko amaierako testua: ez du zehazki aipatzen erregai fosiletatik «ateratzea», baina «erregai fosiletatik kanpoko trantsizio bat» hastera deitu du.
Urrats historikotzat jo dute eragile batzuek, iritzita erregai fosilen amaieraren hasiera izango dela. Kontua da amaiera behar bezain azkar emango ote zaion.
Berrehun herrialdek akordioa onartu dute.
CO2 isurketek goia jo dute, eta %0,5 handitu dira iaztik
Erregai fosilen erabilerari lotutako isurketak igo dira gehien: iaz baino %1,1 handiagoak izan dira.
Txinan izandako hazkundeak eragin du igoera, bereziki; Europako Batasunean %7,5 murriztu dira.
Hilekoaren euskarazko aplikazioa
Hegazti habiagileak atlas batean
Aranzadi zientzia elkarteak aurkeztu du Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako hegazti ugaltzaileen lehen atlas modernoa: 'Euskadiko hegazti habiagileen atlasa'.
Sei urteko ikerlanaren emaitza da, eta hirurogei ornitologok baino gehiagok hartu dute parte.
Larraitz Amezaga: «Hilekoak ez du minik eman behar»
Hilekoa izatean, obulazio garaian eta harreman sexualak izateko garaian mina izatea, horiek dira endometriosiaren sintoma nagusiak. 29 urterekin diagnostikatu zioten gaitz hori Larraitz Amezagari (Donostia, 1990).
EndoFeliz liburua argitaratu zuen, gaztelaniaz, eta, orain, hura euskaratu ahal izateko kanpaina abiatu du, Verkami plataforman.
Hasi dira Garoñako zentral nuklearra husten
Zentral nuklearraren instalazioetara sartu da BERRIA, eraiste lanak bertatik bertara ezagutzeko. Burgosen (Gaztela eta Leon, Espainia) dago Santa Maria de Garoñako zentral nuklearra, Arabatik oso hurbil.