Nafarroa

Afaltzeko orduan Internetik ez, gazte!

Afaltzeko orduan Internetik ez, gazte!

NUPeko hiru ikaslek Zaindari aplikazioa sortu dute, gurasoek jakin dezaten nola erabiltzen duten seme-alabek Internet. Etxeko routerrean egiten du aplikazioak kontrola, eta etxeko wifi sarea erabiltzen dutenen parametroak kontrolatu ahal dira.

Bardeako kakalardoa

Bardeako kakalardoa

Bardean kakalardoen errolda egiten duen taldeak orain arte ezagutzen ez zen espezie bat aurkitu du: Troglops bardena. 2,5 milimetroko tamaina du, eta arren buruko sakonunea du bereizgarri. Munduan ezagutzen diren animalia espezieen artean %30 kakalardoak dira.

Mattin Aiestaran: «Zalantzarik ez dugu Irulegin emaitza gehiago ere izanen dela»

Mattin Aiestaran: «Zalantzarik ez dugu Irulegin emaitza gehiago ere izanen dela»

Irulegiko aztarnategiko zuzendaria da Mattin Aiestaran historialaria (Tolosa, Gipuzkoa, 1991). Sakon ezagutzen du Irulegiko Eskua azaldu den zona. Buruan fresko ditu antzinako pieza aurkitu arte emaniko pauso eta zizelkadak. Ondoko urratsak ere bai. «Sekulako ardura sentitzen nuen».

Hizkuntza baskonikozko idazkunik zaharrena aurkitu dute Nafarroan, K.a. I. mendekoa: 'sorioneku'

Hizkuntza baskonikozko idazkunik zaharrena aurkitu dute Nafarroan, K.a. I. mendekoa: 'sorioneku'

Aranzadi zientzia elkarteko ikerlariek topatu dute Irulegiko Eskua, Arangurenen: eskuin esku baten forma du, brontzezkoa da, eta lau lerroko inskripzio bat dauka. Lehen hitzak zuzenean lotzen du gaurko euskararekin: ‘sorioneku’.

Apotropaikoa: zertarako balio zuen Irulegiko Eskuak?

Apotropaikoa: zertarako balio zuen Irulegiko Eskuak?

'Sorioneku' dio Irulegiko Eskuaren idazkunaren lehen hitzak. Aranzadi elkartearen hipotesietako bat da objektu apotropaiko bat izan zitekeela. Beste modu batera esanda, zoritxarra uxatzeko balio zukeen. Beste kulturetan badira funtzio hori duten hainbat adibide.

Leire Malkorra: «Emozio puntu bat nuen, zer izango ote zen jakiteko»

Leire Malkorra: «Emozio puntu bat nuen, zer izango ote zen jakiteko»

Oraindik sinetsi ezin badu ere, Irulegiko Eskua ukitu zuten lehenbiziko eskuak izan ziren bereak. Zazpi urte daramatza Leire Malkorrak (Tolosa, Gipuzkoa, 1988)  Aranzadirekin lanean.

Elur Ulibarrena: «Historia irakasgaiari jende arruntaren historia falta zaio»

Elur Ulibarrena: «Historia irakasgaiari jende arruntaren historia falta zaio»

Iruñeko Erresumako Museo Etnografikoak maletak prest ditu ikasgeletara bidaiatzeko. Museo Ibiltaria egitasmoaren bitartez, XIX. eta XX. mendeetako jantziak, mitoak eta lanbideak ulertzeko aukera eman nahi du Elur Ulibarrenak (Alacant, Herrialde Katalanak, 1979), zentzumen guztiak erabiliz.

Baloi bat ur azpian

Baloi bat ur azpian

Apnean jokatzen den kontaktuzko kirola da ur azpiko errugbia. Nafarroan, Iruñeko Leones taldea aritzen da horretan. Talde heterogeneoa dute, eta balioa ematen diote horri. Kirol minoritarioa izanda, arazo franko dituzte: adibidez, neurriko igerilekua aurkitzeko zailtasunak.

Amaiur, erresistentziaren ikurra

Amaiur, erresistentziaren ikurra

Duela bost mende, armada batek Amaiurko gaztelua inguratu zuen; Espainiako erregeordeak zuzendu zuen armada hori, eta bost mila soldaduk osatzen zuten.

Gazteluaren barruan, Jaime Velaz Medrano kapitainaren agindupean, ehun nafarrek astebetez eutsi zieten bonbardaketei eta erasoei. Konkistaren azken guda handia izan zen.