Neandertalen DNA nuklearra erauztea lortu dute hiru aztarnategitako sedimentuak erabilita, fosilik behar izan gabe, lurrean geratutako jariakinetatik. Urrats iraultzaile bat da iragana hobeto ezagutzeko. EHUko bi ikertzailek parte hartu dute ikerketan.

1994ko apiriletik uztailera arte iraun zuen Ruandako genozidioak. Kalkulatzen dutenez, 800.000 eta 1.000.000 lagun artean hil zituzten. 

Eneko Azedok Adur rol jokoa sortu du, Euskal Herriko Erdi Aroan oinarrituta. Euskaraz istorioak asmatzea da jokoaren helburua, Erdi Aroko historia eta pertsonaia mitologikoak ezagutaraziz.

Indarkeriaren arrastoa, hark eragindako oinazea, bere larruan nozitu du Maria Jauregik. Errealitate hori ezagun du Irati Goikoetxeak ere, eta literaturaren bidez plazaratu ditu ETAren biktima baten saminak eta prozesuak. 

Garai eta giro bertsuan haziak eta heziak, biak mintzo dira biolentziaz, sufrimenduaz, biktimen rolaz, memoriaz eta hura belaunaldi berriei transmititzeko beharraz.

Asisko Urmenetak Sugarren mende album ilustratua ondu du, Helena Xuriok egindako ikerketetatik abiatuta. Sorgin ehizek motibazio «politikoa» izan zutela azaltzea izan da helburu nagusia. Inkisidoreek ezarritako etiketei muzin eginez, jazarpena jasan zuten herritarren irudia garbitzeko eta memoria historikoa berreskuratzeko saiakera bat da liburua.

Ruandako genozidioa herrialde horren historiako gertakaririk beltzena izan zen, eta ondorio fisiko eta psikologiko lazgarriak eragin zituen gizartean. XIX. mendeko kolonialismotik 1990eko hamarkadara hartutako erabakien ondorio izan zen sarraskia.  Frantziako armadaren ekintzek eta NBEren ekintzarik ezak zuzeneko eragina izan zuten genozidioan.

Julen Madariaga hil da, 88 urterekin. ETAren sortzailea eta HBko kidea izan zen. Hainbat aldiz atxilotu zuten, eta erbestean ere bizi izan zen. Borroka armatuarekin kritiko agertu zen 1990eko hamarkadaren hasieran, eta Aralar alderdiko kide gisa aritu zen. Senperen (Lapurdi) bizi izan da azken urteetan.

Erromatarren garaiko terma batzuk topatu dituzte Auritzen, Nafarroan. Bainuetxearen aztarnekin batera, eraikin xumeagoen aztarnak eta galtzada baten arrastoak ere aurkitu zituzten. Aldi berean, Ptolomeok eta Estrabonek aipatu zuten  'Iturissa' izeneko hiria ote den ikertzen jarraitzen dute.

Oso ongi kontserbaturiko giza hezurdura batek 11.000 urtetik gora eman ditu Nafarroako Erro ibarrean, Loizuko Errotalde I leizearen barrualdean. Nafarroako Gobernuak iragarri du historiaurreko aurkikuntzarik nabarmenenetako bat dela. Izan ere, halako oso aztarna gutxi aurkitu dira Iberiar penintsulan eta Europa osoan.