Euskal Herrian dira 26 ukrainar iheslari —hemeretzi heldu eta zazpi haur—. Getxoko Ereaga hondartzan (Bizkaia) elkartu dira hartuko dituzten familiekin, edo Euskal Herrian lehendik dituzten senideekin. Euskal Herritik hara joandako lau furgonetetan egin dute bidaia, bi egunetan.

Amagoia Mujika Tolaretxipi BERRIAko berriemaile berezia Ukraina eta Polonia arteko mugan izan da, Dorohusken, gerratik ihesi datozenen testigantzak biltzen.

UNHCR Iheslarientzako Nazio Batuen Goi Mandatariaren arabera, «mende honetako errefuxiatu krisirik handiena» da. Dagoeneko milioi bat ukrainarrek utzi dute herrialdea; egun bakar batean [martxoaren 2an] 200.000 lagun irten ziren Ukrainatik.

Polonia eta Bielorrusiako mugan Europako Batasunera sartzeko zain dauden migratzaileen egoera hartu du hizpide Ane Irazabal kazetariak Zaitun podcastean: zehazki, Poloniatik barrena Alemaniara sartu nahi duten migratzaileena. Izan ere, talde neonaziak antolatzen hasi dira migratzaileen kontra.

Boluntario talde bat elkartzen da egunero Triesteko geltokiaren aurrean (Italia), oinarrizko laguntza emateko bi kontinenteren arteko bidaia errepidetik, menditik eta basotik egin duten iheslariei. Migratzaileetako batzuek asiloa eskatuko dute Italian, eta beste batzuek Europako beste leku bat izango dute helmuga.

Europara heltzeko bidean, 3.000 migratzaile daude harrapatuta Bosnia eta Kroazia arteko eremuan. Hortik, bidaia arriskutsu bat egiten dute Italiara heltzeko. Baina Kroaziako Poliziak, atzeman, eta legez kanpo itzularazten ditu; askotan, indarkeria erabiliz. BERRIAk haien lekukotasunak bildu ditu, tokian bertan. 

Natxo Ibarguen izena zuen Rockefeller Center eraikineko habe baten gainean ageri den gizonak —ezkerretik hasita bigarrenak—. Igeltseroa zen, eta 1919. urtean egin zuen alde Argentinara, soldadutzatik ihesi. 1925. urtetik aurrera bizi izan zen New Yorken.

Greziako Lesbos uhartean errefuxiatuen erreskate batean bizi izandakoa oinarri hartuta, Aita Mari dokumentala ondu du Javi Julio zinemagile eta argazkilariak (Donostia, 1978). Gizarteari errefuxiatuen errealitatearen berri eman eta eskuin muturreko alderdiek zabaltzen duten diskurtsoaren alternatiba izatea lortu nahi dute.

Elkarrekin idatzi dute Miñan liburua: Ibrahima Baldek ahoz, eta Amets Arzallusek eskuz. Irunen ezagutu zuten elkar, anaiaren bila hasitako «abenturak» haraino eraman baitzuen Balde. Bata bertzeari galdezka aritu dira: elkarren arteko harremanaz, migrazio prozesuez, paperez, Europaz, itxi gabeko zauriez, familiaz, literaturaz... Bizitzaz, finean.