New Yorkeko Munduak
New Yorkeko munduak

Gerrako ezti mikatza

2023ko azaroaren 17a

Andrej Kurkov idazle ukraniarra entzuteko aukera izan nuen pasa den ostegunean. Gerraz eta eztiaz aritu zen. Baserritar bat haserre omen zegoen eztia mikatza ateratzen zitzaiolako eta ez ohi bezain gozoa. Bonbardaketen ondorioz, erleak errautsez betetako loreetan ibiltzen dira polena miazkatzen. Eta hori gero nabaritzen da eztian. Horregatik, Kurkoven baserritar lagunak erabaki zuen erleak oporretan eramatea, ezti gozoago baten bila. Eta halaxe atera zen bere herritik, erlauntzak furgoneta atzealdera igo eta beste nonbaitera.

Atal gehiago
Kirmen Uribe

Denon bizitza

2025eko ekainaren 23a

JFK aireportura goiz iritsi ginen kontrol guztiak garaiz igarotzeko. Uda bezperetan, bidaiari andana bildua zen bertara eta ilarak luzeak ziren. Kontroletik pasa eta gero, halako batean, konturatu ginen arten pare bat ordu genituela Atlantikoa zeharkatuko zuen hegazkina hartu orduko. Jatetxe batean eseri eta zerbait afaltzea otu zitzaigun. Batean eta bestean begiratu ondoren, amerikar itxurako batera bildu ginen azkenean, badakizue, garagardoak, hanburgesak, patatak eta horrelako litxarkeriak eskaintzen dituzten horietako bat; bezeroak barran eserita kirola ikusten telebistetan, tipo horretako bat.

Baina tabernara sartzeko ere ilara luzea zegoen. Arraroa zen, jatetxe barrura begiratu eta ez baitzen ikusten beteta, mahai asko zeuden hutsik. Halako batean, zerbitzari bat hurreratu zitzaigun ilarara. “Ez bota niri errurik, Trump presidenteari eskatu kontuak. Mahaiak libre daude baina ez daukagu nahikoa langile haiek zerbitzatzeko ezta sukaldean lan egiteko ere, eta horregatik itxaron beharko duzue. Migratzailerik gabe ez dago afaririk”, bota zigun haserre, “Trumpi esan”. Nonbait langileek ez zuten handik agertu nahi deportazioen beldur, nahiago zuten lanik ez egin kanporatuak izatea baino.

Erabaki politikoek aldatu egiten duten bizitza. Denon bizitza.

00:00:0000:00:00
New Yorkeko Munduak

Etxeko jana

2025eko ekainaren 16a

Etxeko jana egiten nien seme-alabei eskolara eramateko. Dilistak, garbantzuak, lekak, Euskal Herriko platerrak. Goizean goiz esnatu eta prestatzen nien dena, motxiletan sartu eta eramaten zuten. Asteburuetarako uzten genituen paella edo lasagna eta bestelako gutiziak.

Behin, alabak esan zidan gehiago ez zuela eramango janaririk. Garbantzuekin egindako fideo zopa eraman zuen eskolara, (ez da erraza fideoak aurkitzea hemen) eta neskato batek barre egin zion, “espageti zopa” bazkaltzeagatik. Geroztik, eskolakoa jango zuen: pizza, hanburgesak eta antzeko litxarkeriak.

00:00:0000:00:00
New Yorkeko Munduak

Sorterrira berriz

2025eko ekainaren 9a

Ordenagailu eramangarria izorratu eta konpontzera eraman dut. Dendariak, indiar jatorriko gizon batek, gailua begiratu eta ze urtekoa den galdetu dit.
2017koa, erantzun diot nik, baina ondo ibili da orain arte.

00:00:0000:00:00
New Yorkeko Munduak

Auzoko zapata denda

2025eko ekainaren 2a

Auzoko dendarik antzinakoenetakoa da “Tip-Top Shoes” zapata-denda. 1940an zabaldu zuten 72. kalean eta oraindik hortxe dirau. Antzinakoa izanagatik ez da zaharra, eta ez dabil bezero faltan. Bete-betea egoten da beti, auzoko jendeak han erosteko ohitura du, hiriaren erdialdetako saltoki handiak edo amazon bera ahaztu eta nahiago dute bertara bildu.

00:00:0000:00:00
New Yorkeko Munduak

Chicharrillos

2025eko maiatzaren 26a

65 urte dira gurasoak ezkondu zirela, 1960ko maiatzaren 25ean. Nonbait gure amak abadeari esan zionean Uribeneko Joserekin ezkonduko zela honako hau bota zion elizgizonak, comerás chicharrillos todos los días. (Txitxarro txikiak jango dituzu egunero). Aholkatu zion amari hobe zuela Ondarroatik atera eta Gasteiz aldera joatea bizitzera, han etorkizun hobea izango zuela, soldaduren batekin ezkonduta edo.

 

00:00:0000:00:00
New Yorkeko Munduak

Hau ere gertatzen ari da

2025eko maiatzaren 19a

Auto barruan gaude aparkalekuan. Gidaria unibertsitate-irakaslea da. Kontatu dit aurretik su-hiltzailea eta erizaina izan zela. Gero kazetaria. Orain, idazketa eskolak ematen ditu. Ikasle bati buruz ari zait. Iran aldeko neska bat, doktoretza programa batean sartzea lortu du prestigio handiko unibertsitate batean. Ez du itzuli nahi Iran aldera. Emakumea da eta gutxiengo batekoa. Ez da erraza bizitza han horrelakoentzat.

00:00:0000:00:00
New Yorkeko Munduak

Pulitzer Saria

2025eko maiatzaren 12a

Fikziozko liburu onenaren Pulitzer saria jaso berri du Percival Everett idazlearen James nobelak. Liburuan Mark Twainen Huckleberry Finn hura berriz kontatzen da baina nobelako pertsonaia den mutiko esklabuaren ikuspegitik. Aurretik, National Book Award sari entzutetsua ere jaso zuen liburuak.

00:00:0000:00:00
New Yorkeko Munduak

Dena jakiten da

2025eko maiatzaren 5a

"Dena jakiten da", horrelaxe deitzen da Gabriel Garcia Marquez idazleari buruzko erakusketa. Kolonbiako Liburutegi Nazionalean –guk horrelakorik ez dugu oraindik– atondu dute, Bogotan. Austineko Unibertsitateko artxibategitik erakarritako esku-izkribu, gutun, argazki, kartel, jantzi eta idazmakinarekin osatu dute lehen aldiz.

00:00:0000:00:00
New Yorkeko Munduak

Eskolara berriz

2025eko apirilaren 28a

Ezaguna da amesgaizto hori, non eskolara bueltatzen zaren berriz, azterketak gainditu gabe dituzula. Bada, halako zerbait bizi izan genuen pasa den asteburuan. Alabaren bigarren hezkuntzako eskola publikoak, Bard Queens deritzonak, ate irekien eguna ospatu zuen eta izena eman genuen, animatuta.

00:00:0000:00:00
New Yorkeko Munduak

Beste egun bat

2025eko apirilaren 14a

Lainotuta esnatu da igandea, eraikinak ia ez ziren ikusten, euri txikiagatik.

Zorionez, bazkalosterako saretu egin da zerua, eta eguzki izpiak ere agertu dira tarteka. Riverside Parkera atera gara oinez egitera. Gereziondoen lore zuriak ikusgarri zeuden. Argazkiak ateratzen ari ziren hiritarrak, haien magalean.

00:00:0000:00:00