Ezer ez eta festa, hitzaz hitzez aritzeko podcasta. Hizkuntzari buruz ariko gara, oro har, eta, batzuetan, euskarari buruz zehazki. Ez gara gramatikaz ariko, ez dugu didaktikan jardungo: hizkuntzaren zoko-mokoetan begira ibiliko gara, betiere komunikatzeko eta bizitzeko tresna den aldetik, eta idazle batzuk bidelagun hartuko ditugu haien aipuen bitartez.
'Esatearen arintasun harrapaezina' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, 'Afalaurreko kontuak'.
Pentsatu ohi da hizkuntza idatzia zera dela: ahozko perfekzionatua. Baina ez ote da idatzia ahozkoaren isla hitsa? Ez ote ditu horregatik asmatu behar izan bere bide seinale partikularrak? Ahozkoak musika du, keinua, soinua. Baina soinua, egia da, haizeak darama…
Podcast batean bestela ezin, eta ahozkoari omenalditxoa egingo diogu denboraldiko azken atal honetan.
'Bat guztien, guztiak baten' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, Uxue Apaolaza Larrearen 'Akastasuna'.
Duela dozenaka urte, gizon inportante batek esan zuen kimika nuklearra ezin zela euskaraz irakatsi. Dozenaka urteren ondoren, zenbait gizon-emakume ez hain inportanteri txakur edo haur bihurtzeko gogoa pizten zaie tarteka, horrela sikiera batzuek euskaraz egingo dietelakoan.
Loturarik ez dago, itxuraz, egitate baten eta bestearen artean.
Ez da, bada, egongo…
Ahaleginez eta ahalezinez' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, Uxue Apaolaza Larrearen 'Ipuina eta zenbakia'.
Hiztun gehienak ez gara literatoak, baina metaforarik gabe mintzo denik inortxo ere ez dago. Metafora batzuk bizi-bizirik eta ageri-agerian daude; beste batzuk, berriz, ihartuak, ezkutatuak, fosilduak, trilobitea haitzean nola: ahoan darabiltzagula ez konturatzeraino.
Zenbaiti poesia darie, beste zenbaiti klixea, eta askori, arriskua ere bai. Zer gertatzen da, adibidez, gaixotasunez aritzeko gerra metaforak erabiltzen baditugu?
Andoni Tolosa ‘Morau’-ren kanta, Joan Manuel Serraten ‘Algo personal’ abestiaren bertsioa: ‘Tipo horiek ez ditut lagun-lagunak’.
Hitzen itzulpena: Maialen Berasategi Catalan.
Ez da eskrupulurik gabe dirua pilatzea: ekintzailetza da. Ez dira biktima zibilak: albo kalteak dira.
Hizkera du propagandak lanabesik zorrotzenetako bat: eufemismoak, hitz lizunduak, baraualdi bat behar izateraino maiztu eta higatu ditugun esapideak…
Gaur, ‘Ezer ez eta festa’, hizkera mertzenarioa mintzagai: ura bost aldiz garestiago saltzeko modua ematen duen makina ondo koipetu eta koipetsu hori.
Gidoia: Hernanialdeko AEK
Hemeretzigarren ataleko gonbidatua Oihana Arana Cardenal izan da. Bertsolaria, antropologoa eta idazlea. Eta aukeratu duen liburua, Danele Sarriugarteren beste zerbait (Consonni, 2025).
Berbintzanan agertutako ibis ermitaua du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Galtzeko arrisku handian dagoen hegazti espeziea da, eta Euskal Herrian ikusi duten lehenbiziko aldia izan da. Orduan, zertan ari zen ibis ermitau bat Nafarroan? Geruza askoko istorio hau Enekoitz Telleria Sarriegi BERRIAko Bizigiro saileko kazetariak kontatu digu.
Artistentzako oinarrizko errenta du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Euskal Artisten II. Mintegian agerian gelditu da euskal kulturgileen egoera prekarioa. Hori dela eta, Irlandara begira paratu gara, han artistentzako oinarrizko errenta probatu ondoren, neurri iraunkor izanen baita. Iñigo Astiz BERRIAko kultur kazetariak eman digu programa horren nondik norakoen berri.
Indarkeria matxista du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Azaroaren 25a Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna denez gero, gaiari buruzko gakoak eman dizkigu Isabel Jaurena BERRIAko Gizarte saileko koordinatzaileak.
“Kaixo, nire izena X da, eta zurea?”
Erantzuna da, inkognita. Erantzuna da ezezaguna. Erantzuna da X.
Esate baterako: eseri hemen eta hartu liburu hau. Dei diezaiogun horrela, dei diezaiogun X.
Pentsa zenbat aldiz ikusi dudan irudi hori, pentsa zenbat aldiz izan dudan esku artean liburu hori, eta gaurdaino ez naiz jabetu. Eta hori belaunaldiz belaunaldi pasatu den liburu horietako bat izaki; eskola-liburu bat.
Aurreko astean kontatu zuen familiako taldean izeko Maitederrek. 1975eko azaroaren 20an, Francoren heriotza egunean, ama zain zuela etxean bazkaltzeko, dilista platerkada bat eta txanpaina botila batekin. “Gizon hori ni baino lehen joatea nahi nuen.” Eta horregatik poza eta, ondorioz, txanpaina.
