Ezer ez eta festa, hitzaz hitzez aritzeko podcasta. Hizkuntzari buruz ariko gara, oro har, eta, batzuetan, euskarari buruz zehazki. Ez gara gramatikaz ariko, ez dugu didaktikan jardungo: hizkuntzaren zoko-mokoetan begira ibiliko gara, betiere komunikatzeko eta bizitzeko tresna den aldetik, eta idazle batzuk bidelagun hartuko ditugu haien aipuen bitartez.
Zerk egiten du hasiera literario bat on? Gizonezko jenioak maisu dira eta emakumezkoak maistra? Hain gaiztoak al dira adjektiboak? Saretzen garenean, zer egiten gara: elkartu ala bereizi? Ez ote da ‘zintuzkedan’ euskarazko hitzik sexyenetako bat? Horiei eta galdera gehiagori ezin erantzunik ibiliko gara atal honetan.
Zarauzko Zirika elkarteak gonbidatuta lehen aldiz jendaurrean grabatutako saio berezia.
'Esatearen arintasun harrapaezina' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, 'Afalaurreko kontuak'.
Pentsatu ohi da hizkuntza idatzia zera dela: ahozko perfekzionatua. Baina ez ote da idatzia ahozkoaren isla hitsa? Ez ote ditu horregatik asmatu behar izan bere bide seinale partikularrak? Ahozkoak musika du, keinua, soinua. Baina soinua, egia da, haizeak darama…
Podcast batean bestela ezin, eta ahozkoari omenalditxoa egingo diogu denboraldiko azken atal honetan.
'Bat guztien, guztiak baten' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, Uxue Apaolaza Larrearen 'Akastasuna'.
Duela dozenaka urte, gizon inportante batek esan zuen kimika nuklearra ezin zela euskaraz irakatsi. Dozenaka urteren ondoren, zenbait gizon-emakume ez hain inportanteri txakur edo haur bihurtzeko gogoa pizten zaie tarteka, horrela sikiera batzuek euskaraz egingo dietelakoan.
Loturarik ez dago, itxuraz, egitate baten eta bestearen artean.
Ez da, bada, egongo…
Ahaleginez eta ahalezinez' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, Uxue Apaolaza Larrearen 'Ipuina eta zenbakia'.
Hiztun gehienak ez gara literatoak, baina metaforarik gabe mintzo denik inortxo ere ez dago. Metafora batzuk bizi-bizirik eta ageri-agerian daude; beste batzuk, berriz, ihartuak, ezkutatuak, fosilduak, trilobitea haitzean nola: ahoan darabiltzagula ez konturatzeraino.
Zenbaiti poesia darie, beste zenbaiti klixea, eta askori, arriskua ere bai. Zer gertatzen da, adibidez, gaixotasunez aritzeko gerra metaforak erabiltzen baditugu?
Andoni Tolosa ‘Morau’-ren kanta, Joan Manuel Serraten ‘Algo personal’ abestiaren bertsioa: ‘Tipo horiek ez ditut lagun-lagunak’.
Hitzen itzulpena: Maialen Berasategi Catalan.
Ez da eskrupulurik gabe dirua pilatzea: ekintzailetza da. Ez dira biktima zibilak: albo kalteak dira.
Hizkera du propagandak lanabesik zorrotzenetako bat: eufemismoak, hitz lizunduak, baraualdi bat behar izateraino maiztu eta higatu ditugun esapideak…
Gaur, ‘Ezer ez eta festa’, hizkera mertzenarioa mintzagai: ura bost aldiz garestiago saltzeko modua ematen duen makina ondo koipetu eta koipetsu hori.
Euskararen etorkizuna du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Euskararen Nazioarteko Egunaren bueltan, euskarak zer bilakaera izan dezakeen aztertuko dugu hiru ataleko serie batean. Horretarako Norantz doa euskara? Hego Euskal Herria 2036 proiekzio demolinguistikoa ikerlana baliatu dugu. Atal honetan Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako egoeraz eta etorkizunaz aritu zaigu Arantxa Iraola BERRIAko Gizarte saileko kazetaria.
Abenduaren 3arekin, alegia Euskararen Nazioarteko Egunarekin batera heldu den saio honetan, euskararen labirintoan barneratu gara, hizkuntzak eta generoak topo egiten duten bidegurutzean arreta jartzeko. Beatriz Fernandezen Ariadnaren haria liburua orriztatu dugu horretarako, eta Ana Jaka idazle eta EHGAMeko kidea izan dugu parez pare. Hizkuntza ez-sexistaren mitoa, inertziak astintzeko beharra eta euskara “zikintzeko” orduan nork duen zilegitasuna izan dugu hizpide harekin. Hori gutxi balitz, hitano ez-binariorako proposamena ere ezagutu dugu; ez noka, ez toka: xoka.
Euskararen etorkizuna du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Euskararen Nazioarteko Egunaren bueltan, euskarak zer bilakaera izan dezakeen aztertuko dugu hiru ataleko serie batean. Horretarako Norantz doa euskara? Hego Euskal Herria 2036 proiekzio demolinguistikoa ikerlana baliatu dugu. Atal honetan ikerlanari buruzko nondik norakoak azaldu dizkigu Arantxa Iraola BERRIAko Gizarte saileko kazetariak.
Zerk egiten du hasiera literario bat on? Gizonezko jenioak maisu dira eta emakumezkoak maistra? Hain gaiztoak al dira adjektiboak? Saretzen garenean, zer egiten gara: elkartu ala bereizi? Ez ote da ‘zintuzkedan’ euskarazko hitzik sexyenetako bat? Horiei eta galdera gehiagori ezin erantzunik ibiliko gara atal honetan.
Zarauzko Zirika elkarteak gonbidatuta lehen aldiz jendaurrean grabatutako saio berezia.
Bada hari bat Gaztelarrek Nafarroan eginiko konkista eta Japonia lotzen dituena. Edota Cisneros kardinalak agindutako gazteluzidioa eta Moluka Irlak. Halakoetan hariak finak direla esan ohi da baina, kasu honetan, akaso hariak badu sendotik asko. Hari hori, ziur askok asmatu duzuen bezala, Frantzisko Xabierkoa santu katolikoa da.
Ukrainako gerra du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Ia lau urte dira Errusiak Ukrainako lurretan sartzea erabaki zuenetik, eta konponbidea zaila bada ere, zerbait mugitzen hasi dela dirudi. Negoziazioak zertan diren, mahai gainean dauden aukerak eta gatazkaren inguruan dauden elementuak aztertu ditu Igor Susaeta BERRIAko Mundua saileko koordinatzaileak.
