Geografia-Historia

Gatazka betean dago Sudan

Gatazka betean dago Sudan

Armadaren eta paramilitarren arteko borrokak piztu dira Sudanen. Paramilitarrek esan dute borrokan jarraituko dutela armadak amore eman arte; armadak, berriz, egoera «kontrolpean» dutela adierazi du. 

Boterea eskuratzeko lehia dago Sudango armadaren eta paramilitarren arteko borroken atzean. Baina zergatik piztu da orain duela gutxi arte aliantza sendoa zirudiena? Hemen gako batzuk.

Printze txikiak 80 urte bete ditu

Printze txikiak 80 urte bete ditu

Antoine de Saint-Exupery idazlearen 'Printze txikia' liburua 1943an argitaratu zen lehenbizikoz, eta pizten duen ikusmira ez da apaldu. Gaur egun, 500 hizkuntza edo dialekto baino gehiagotan irakur daiteke nobela; Bibliaren ondotik, hizkuntza gehienetara itzulitako lana da.

Haize errotak vs elur oreinak

Haize errotak vs elur oreinak

Norvegiako Auzitegi Gorenak arrazoia eman zion sami herriari 2021ean: legez kanpokotzat jo zuen Fosen penintsulako parke eolikoa, indigenen eskubideak urratzen dituelako. Samiek kolonialismo berdearen adibidetzat jo dute beren lurretan gertatzen ari dena.

Euskaldunen proportzioa apaldu eta apaldu ari da Ipar Euskal Herrian

Euskaldunen proportzioa apaldu eta apaldu ari da Ipar Euskal Herrian

VII. Inkesta Soziolinguistikoaren arabera, 51.500 euskaldun dira, hau da, herritarren %20,1. Egoera kezkagarria dela aitortu du Antton Kurutxarri Euskararen Erakunde Publikoko lehendakariak, eta erran du hizkuntza politika «indartsuago» bat beharko litzatekeela.

Euskaldunen erdiak baino gehiago eremu erdaldunetan bizi dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan

Euskaldunen erdiak baino gehiago eremu erdaldunetan bizi dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan

Araba, Bizkai eta Gipuzkoan duela 30 urte baino 261.000 euskaldun gehiago daude egun. 1991tik, 16 eta 24 urtekoen artean %25etik %75era igo da euskaldun kopurua. Biztanleen %21,9k erabiltzen dute egun euskara erdara bezainbeste edo gehiago. Eremu euskaldunetan behera egin du erabilerak.

Hashim Ibrahim: «Denok dugu istorio bat eta hori kontatzeko gogoa»

Hashim Ibrahim: «Denok dugu istorio bat eta hori kontatzeko gogoa»

Kabia proiektuaren asmoa da 18 eta 30 urte bitarteko gazte migratzaileen eta Euskal Herrian jaiotakoen arteko harremana sustatzea. Gazte horien artean dago Hashim Ibrahim (Takoradi, Ghana, 2004). Lagun berriak egiteko asmoz, egitasmoan izena eman zuen, eta, harrezkeroztik, Kabiak antolatzen dituen ekintza guztietan parte hartzen du.

2030erako nazioarteko uren %30 babestea adostu dute

2030erako nazioarteko uren %30 babestea adostu dute

Ituna ez da oraindik indarrean sartuko, ordea, estatuek berretsi behar baitute, eta jarraian hura betearazteko neurriak hartu. Greenpeace gobernuz kanpoko erakundearen arabera, urtero 11 milioi kilometro koadro babestu beharko lirateke 2030erako helburua bete ahal izateko.

Euskararen ezagutzak goranzko bilakaerari eutsi dio Nafarroan

Euskararen ezagutzak goranzko bilakaerari eutsi dio Nafarroan

Nafarren laurdenek dute euskararen ezagueraren bat, eta %12k erabiltzen dute euskara egunerokoan. Euskara sustatzearen aldeko jarrerak, ordea, behera egin du. VII. Inkesta Soziolinguistikoaren datuak dira.

Martxoaren 8 (berri) batean

Martxoaren 8 (berri) batean

'Berria FM' podcast feministaren ziklo berria 2023ko martxoaren 8arekin hasi zen, eta, ezinbestean, Emakumeen Nazioarteko Eguna hartu zuten hizpide: izan duen bideaz, haren dimentsioaz eta egunari lotutako erronkez aritu ziren. Baita zaintzaz ere, eta urtero egun honen bueltan izaten den zuriketa moreaz.