Kieveko normaltasuna. ANE IRAZABAL

Zaitun

Kieveko normaltasuna. ANE IRAZABAL

2023ko urriaren 13a

Ez nuen imajinatzen, baina Kiev hiri ederra da benetan. Zazpi mendixken hiria deitzen diote askok, Erroman bezala, hainbat muinok inguratzen dutelako. II. Mundu Gerran bonbek zeharo suntsitu zuten arren, oraindik antzinako eraikinak mantentzen ditu eta berreraikitzea oso ondo egin zen. Gainera, azken urteetan musika elektronikoaren gotorlekua bilakatu da eta mundu mailako entzuleak eta dj ospetsuak erakartzen ditu. Askoren ustez, 1980ko hamarkadako Berlin berria bilakatu da.

Atal gehiago

Berdeak eta haien printzipioak. ANE IRAZABAL

Alemaniara bizitzera etorri nintzenean, oso deigarria egin zitzaidan Alderdi Berdearen indarra. Italiatik etorrita, atentzio handia ematen zidan ekologisten erakartasun maila ikustea. Kontzientzia bizia zuten klima larrialdiari aurre egiteko politiken inguruan eta gazte asko hurbiltzeko gai ziren.

Faxismoaren aldarrikapena. ANE IRAZABAL

Europako eskuin muturrarentzat musa edo inspirazio berria bilakatu da, baina Italian aspalditik da ezaguna. Giorgia Melonik ultraeskuin atzerakoienaren ideal guztiak islatzen ditu. Erroman faxistak ez ziren inoiz desagertu edo transformatu, Italiako beste hainbat txokotan antifaxismoak indar handia eskuratu zuen bitartean, Mussoliniren mugimenduak haziak erein zituen hiriburuan. Belaunaldiz belaunaldi, politikari neofaxista berriek herritar horiei ahotsa ematen saiatu dira, hautesle “nostalgikoak” erakartzen, eta Melonik egungoak islatzen ditu.

Ordain historikoa. ANE IRAZABAL

Alemaniak ehun urte behar izan ditu Namibian genozidio bat burutu zuela aitortzeko eta barkamenak eskatzeko. Ehun urte, belaunaldi gehiegi. Halere, beste batzuek ez bezala, bere basakeriak onartu ditu eta iraganeko lotsak bistaratu. Namibiarren borroka beharrezkoa izan da aitortza horretara iristeko, izan ere, herrialdea osatzen duten herriek bizirik mantendu dute memoria.

Ukrainara itzultzea. ANE IRAZABAL

Iragan otsailetik 600.000 errefuxiatu Ukrainar erregistratu ditu Alemaniak. Horiek dira migrazioaren agentziak eman dituen datu ofizialak. Baina gobernuak onartzen du Alemaniara iritsi direnen benetako datua bikoitza izan daitekeela. Zaila da jakitea horietako zenbat bizi diren une honetan Alemanian. Batzuk joan-etorrian dabiltza eta askok beste hainbat herrialdetara mugitzeko erabakia hartu dute.

Mediterraneoa. ANE IRAZABAL

Itsas salbamenduan aritzen den lagun ekintzaile baten deia jaso nuen duela hainbat egun. Larrituta zegoen. “Azken egunetan, etorkinez beteriko ontzien etorrera handitu da eta gero eta baliabide gutxiago daude Mediterraneoan”, esan zidan: “Ukrainako gerrak eztanda egin zuenetik, gobernuz kanpoko erakundeen eta Europako gobernuen laguntza bertara bideratu da. Inor gutxi gogoratzen da Mediterraneoaz”.

Ostpolitik. ANE IRAZABAL

Alemaniak gehiago egin beharko luke, Alemania hipokrita hutsa da, Alemaniak Errusiako gasaren eta petrolioaren enbargoa inposatu beharko lituzke. Azken asteetan, gero eta kritika gehiago entzuten dira Berlingo gobernuaren aurka. “Nola bilakatu da Alemania Putinen finantzatzaile?” edo “Alemaniak eskuak odolez zikinduta ditu” dira egunkarietan irakurri ditudan lerroburu gogorretako batzuk. Ukrainako Zelensky presidenteak ere tonua altxatu du eta zera irizten dio: Errusiari inposatutako zigorrek ez dute ezertarako balio, horiei enbargo energetikoa gehitzen ez bazaie.

Errefuxiatuak eta errefuxiatuak. ANE IRAZABAL

Muzhda Ashrafi eta bere familiak bi urte eta erdi pasa dituzte Grezian harrapatuta. Afganistanetik ihes egin eta Europara iritsi zirenetik, haien asilo eskaerak ez du ez aurrera ez atzera egin. Are gehiago, Greziak babes politikoa ukatu die. Familiak helegitea aurkeztu du eta haien prozesuak joan-etorri burokratiko amaiezinak pairatu ditu azken hilabeteetan. Ez dira bakarrak. Ashrafitarren odisea, beste milaka familiaren istorioetan islatzen da. Azken egunetan Lesboseko eta Samoseko uharteetan dauden hainbat asilo eskatzailerekin hitz egiteko aukera izan dut, baita Balkanetako ibilbidean harrapatuta daudenekin ere.

Ala eta homosexualitatea. ANE IRAZABAL

Tugay Saracek hamalau urte zituen bere aita hil zenean. Gazteak ez du oroitzapen berezirik egun horren inguruan. Tugayren aita ez zen maitekorra, guztiz kontrakoa, oso zorrotza eta gogorra zen. Gainera, bere etxean erlijioa oso modu zurrunean bizi zuten. Tugayren gurasoak gaztetan iritsi ziren Turkiatik Alemaniara eta urteek aurrera egin ahalean, aita gero eta fededunagoa bilakatu zen. Tugayk ez du gogoan noiz konturatu zen homosexuala zela, baina etxean debekatuta zegoen horri buruz hitz egitea eta nerabezaroan bizi izan zuen errepresio sexualak biziki markatu zuen bere gaztaroa.

Kieveko normaltasuna. ANE IRAZABAL

4-4. ANE IRAZABAL

Margarito Martínez 2017ko udan ezagutu genuen. Tijuanan geunden mugaldeko harresiaren gaineko erreportaje bat grabatzen, baina uda horretan beste gertakari batzuk jomugan jarri zuten Mexikoko hiria. Joaquín Guzman 'El Chapo' droga trafikatzailea atxilotu ostean, Tijuana kartelen arteko gerraren agertoki odoltsua bilakatu zen. Egunero batez besteko bost hilketa zenbatzen zituen poliziak. Sikarioak elkarri tiroka ari ziren, alde bateko zein besteko droga kartelek hiriaren kontrola eskuratu nahi zutelako. Behin Tijuanako agure batekin hizketan aritu nintzen eta zera esan zidan: “Guk AEBetara droga esportatzen dugu eta haiek armak inportatzen dizkigute. Hori da gure penitentzia”.

Podcastak

Berriketan

UPN: Alderdia azalberritzeko tenorea

UPNren XIII. kongresua du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Cristina Ibarrola alderdiko presidente izendatuko dute igandean, zerrenda bakarra aurkeztu baitute. UPNren egoeraz eta kongresuaren gakoez aritu gara Joxerra Senar BERRIAko kazetariarekin.

Berriketan podcasteko doinuak Lumi taldeak egin ditu.

Atalaren bukaeran, BERRIAn dokumentazio lanetan aritzen den Maddi Ane Txoperenak egunkarian argitaratutako esaldi bat nabarmendu du.

Dunbala

Bananas taldeari elkarrizketa

Gordintasuna eta emozioa ederki nahastu ditu Bananas taldeak Errekak Nola lanean. Bertako kantuei buruz aritu gara, besteak beste, Itzal Uranga taldekidearekin.

Berria FM

Babesgune berri bat

Sexu Indarkerien Arreta Integraleko Zentroa ireki dute Iruñean: eguneko 24 orduetan izateko zabalik, urteko egun guztietan. Bertan izan da BerriaFM, eta hura ekarri dute, hala, uhinetara. Hitzorduak balio izan du, gainera, hausnartzeko sexu erasoen ikusgaitasunik ezaz, halako biolentziak salatzeko premiaz eta salaketak ez jartzeko eskubideaz. Biktimen askotariko beharrez eta gizartearen ardurez.

Berriketan

Zentsurari, musika

Fermin Muguruza eta hark jasaten duen jazarpena ditu hizpide Berriketan saioaren atal honek. Abenduaren 20an 40 urteko ibilbidea goratzeko eta zentsura salatzeko kontzertua emanen du. Garbiñe Ubeda BERRIAko kultur kazetariak eman dizkigu gai horri buruzko gako nagusiak.

Atal honetan kanta hauek agertzen dira: After-boltxebike (Kortatu), Black is Beltza (Fermin Muguruza), Ustelkeria (Negu Gorriak) eta Gora Herria (Negu Gorriak). Berriketan podcasteko doinuak Lumi taldeak egin ditu.

Atalaren bukaeran, BERRIAn dokumentazio lanetan aritzen den Maddi Ane Txoperenak egunkarian argitaratutako esaldi bat nabarmendu du.

New Yorkeko munduak

Behar duguna

Lurraren nazioarteko eguna da, gaur, apirilak 22.

Charitie Ropati ikasleak Nazio Batuetan esandakoa etorri zait burura. Alaskako jatorrizko herrietako kidea da Ropati eta ingeniaritza estudiatzen du Columbiako unibertsitatean. Hark kontatu zuen bere birraitonak 1967 urtean egindakoa.

Berriketan

A21: Berdinketa EAJren alde

Eusko Legebiltzarreko hauteskundeen emaitzak ditu hizpide Berriketan saioaren atal honek. Maite Asensio eta Olatz Silva BERRIAko kazetariek EAJ eta EHBilduren ekitaldien berri eman dute, eta Jon Olano BERRIAko editoreak emaitzen analisia egin du.

Berriketan podcasteko doinuak Lumi taldeak egin ditu.

Atalaren bukaeran, BERRIAn dokumentazio lanetan aritzen den Maddi Ane Txoperenak egunkarian argitaratutako esaldi bat nabarmendu du.