Donald Trumpek asteon esan du hegoaldeko mugara egindako osteran. Migrariek kaltea baino ez dutela ekartzen Estatu Batuetara, lapurrak omen dira, biolentoak, bortxatzaileak. Eta gainera, “inork ulertzen ez dituen hizkuntzak” ekartzen dituztela beraiekin, Estatu Batuetan lehen ezagutzen ez zirenak, gaixotasun larriak balira bezala, hitzezko infekzioak. Arreta deitu zidan hizkuntzak lapurreta edo bortxaketen maila berean jartzeak.
Migrarietako asko New Yorkera iristen dira babes bila. New York migrarientzat “santutegi” bat izan da betidanik. Hainbeste, ezen migrarien eskubideak urratzen dituzten lege federalak ez diren bete nahi.
Migrariak badatoz, beraien hizkuntzekin.
Ross Perlin hizkuntzalariak Language City izeneko liburua aurkeztu berri du. Columbia unibertsitateko irakasleak dio ez dela gizateriaren historia osoan existitu New York gaur egun den bezain hiri eleanitzik . Zazpiehun hizkuntzatik gora hitz egiten dira. Queens da gunerik askotarikoena. Auzo horretan, besteak beste, Afrika ekialdeko ehun hizkuntzatik gora egiten dira berba.
Baina beste aldea ere badago. Hizkuntza batzuk hemen hil dira. Azken hiztuna New Yorken izan duten munduko hizkuntzak.
New Yorkeko jatorrizko hizkuntza lenapea zen. Baina lenapez dakien hiztunik ez dago dagoeneko hemen. Denak kanporatu edo hil zituzten, nahiz eta beraiek eman izena Manhattan-i. Manhattan-ek “arkuak egiteko zura lortzeko tokia” esan nahi omen zuen.
Lenapeak arkuak egitera etortzen ziren hona eta gaur eguneko migrariak, bizimodu hobe baten bila, aukera berrien bila, nor bere hizkerekin hiria ederragotuz.