Ez gatoz Paristik
Zatiketa. LANARTEA
2023ko azaroaren 17a
Ez beldurtu. Edo bai. Ez goaz enbor-adarrik moztera, inor zatikatzera. Edo bai. Liburu batek, disko batek bizitzarik ba ote duen zuretzat, horren arabera… Horixe zatikatu dugulako atal honetan, metaforikoki bada ere: liburuak eta diskoak. Tira, artefaktuon barrunbeak zatikatu ditugu, sortzaileentzako puska zehazteko ahaleginean. Gure kultur sistemaren bizi indarraren neurgailutzat nola, idazleen, ilustratzaileen eta musikarien egoeraren ispilutzat ere har daitezkeelako. Edo ez.
Atal gehiago
Sokak eta pasilloak
Gasteizko Legebiltzarreko pasilloetan luzaz joan-etorrian ibili eta iritzi publikoan eztabaida zakarrak eragin ostean, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako Hezkuntza Lege berria onartu berri dute. Plaza politiko horretan eta beste zenbaitetan landutako legeek eta curriculumek gure kultur kapitala belaunaldi berrienganainoko eroale lana erraztuko ote duten, gero eta gehiagotan eteteko zorian dirudien kultur soka indartu ala ahuldu egingo ote duten, eragile ugariren gogoetagai da. Baita akuilu ere, gure hizkuntzaren eta kulturaren biziraupena ikastetxeetan ere jokatzen baita. Horren isla dira, besteak beste, Euskal Herriko ikasgeletan azken hamarkadetan aktibatu diren hainbat ekimen.
Sara
Hitz egiteko gaitasunak eta irudimenak egiten omen gaituzte humano. Hitz egiteko eta gure irudimenaren milioika emaitza prozesatzeko gaitasuna erantsi diegun makinak ere adimendunak al dira, beraz? Zein etorkizun opa digute Adimen Artifizialaren sustatzaile nagusiek, gure datuen kudeaketa negozio bihurtu duten multinazionalek? Itsu-itsuan egin behar al dugu datu kopuru erraldoiak kudeatzen trebatutako produktu informatikoen alde? Zein ondorio izan dezake gure iruditeria kolektiboa halako programen esku uzteak? Benetan sinesten al dugu makinek salbatuko dutela euskaldunon komunitatea?
Keinukariak
Hauxe zen, beraz, kultur langilea izatea: Itzaltzea eta piztea.
Norbere Ogi Bideko puntu beltzak bide-orri ustez serioenetan sekula ez agertzea.
Euskal Artistaren Estatutua existitzen garenik ere ez dakiten Esne Bidetik kanpoko galaxiaren batetik etorriko zaigula nazkatu arte entzutea.
Intermitente, keinukari bilakatu nahi izatea.
Itzaltzea eta piztea.
Podcastak
New Yorkeko munduak
Txorien bizitza berria
Mariana Enriquez idazle argentinarraren liburu berrian irakurri nuen, Toki eguzkitsua jende goibelarentzat izenekoan. Ipuin-liburua da eta narrazioetako batean kontatzen da txoriak, aurreko bizitza batean, emakumeak izan zirela. “Zigorren bat jasan zuten emakumeak”, idazlearen hitzetan. Ideia, nonbait, Amazonaseko herrien elezaharretatik atera zuen. Hango biztanleek hori uste dute, txori bakoitza, aurretik emakume izandakoa dela.
Berriketan
Territorio libre bat, giltzapean
Presoen Euskara Irakasleen Taldea du hizpide Berriketan saioaren atal honek. 2018an euskal presoei eskolak ematen hasi zen irakasle boluntario talde hori. Haien ibilbidea errepasatu dugu Irati Urdalleta BERRIAko kazetariarekin, eta urte horietan bizitakoa kontatu digute Gari Ibargutxi, Ainhoa Uriarte eta Izaskun Barbarias irakasle ohiek eta Egoitz Koto ikasle ohiak.
Berriketan
Katalunia: haizeak nondik jo
Kataluniako hauteskundeak ditu hizpide Berriketan saioaren atal honek. Igor Susaeta BERRIAko kazetaria Bartzelonan dago, eta hauteskunde kanpainaren eta Kataluniako egoera politikoaren gako nagusiak eman dizkigu handik.
Berria FM
Instituzioa eta (ez)amatasuna
Aurten, Euskal Herri osoan da Amaren Eguna maiatzean. Zoriontzeko eguna ote den, ordea, duda dute askok. Ez ote den gehiago komeni data hausnartzeko baliatzea: hausnartzeko amatasuna nolakoa, amatasuna noiz, amatasuna nork, amatasuna norekin. Are gehiago: «Amatasuna bai?». Emagineko kide Ainara Lasari esker aletu ditugu ama direnenak eta ez direnenak. Hitz egin digu amatasunarekin loturiko iruditerian arrakalatu beharrekoez eta bestez. Bestalde, tamalez eta amorruz, Euskal Herrian izandako beste hilketa matxista bat ere izan dugu hizpide.
Berriketan
Gosea iraganez ase
Nostalgia du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Kultur industriak geroz eta gehiago erabiltzen du nostalgia, amu erakargarria baita. Itsaso Jauregi BERRIAko kazetariak eta Patricia Barron EHUko ikus-entzunezko eta publizitatearen irakasleak eman dizkigute gaiari buruzko gakoak.
