New Yorkeko Munduak
New Yorkeko munduak

Munduari begiratzeko. KIRMEN URIBE

2023ko azaroaren 17a
2003an igo ginen lehen aldiz taula gainera New Yorkeko Bowery Poetry Club areto mitikoan. Mikel Urdangarin, Rafa Rueda, Bingen Mendizabal eta lauok. Poesia eta musika euskaraz. Irudiak Mikel Valverderenak. Elizabeth Macklinen itzulpenak. Geroztik etorri ziren hainbat emanaldi eta bi CD-liburu: Zaharregia, txikiegia agian, 2003koa, eta Jainko txiki eta jostalari hura (2014ean). p { margin-bottom: 0.25cm; direction: ltr; line-height: 115%; text-align: left; orphans: 2; widows: 2; background: transparent }
Atal gehiago
New Yorkeko Munduak

Abenduko eguna

Neguaren atarian gaude New Yorken, heldu da hotza, jendea berokiekin dabil eta txanoa buruan. Gabonetako zuhaitzak saltzen hasi dira Quebec aldetik etorritako laborariak. Asteon, Rockefeller plazako zuhaitz erraldoiari jantzi diote 50.000 argiekin egindako soinekoa. Halaxe da, esker emate egunaren ostean negu usaina zabaltzen da hirian.

New Yorkeko Munduak

Black Friday egunez

Ametsean, Black Friday eguna zen. Hiri handi bateko saltoki handi batean nengoen. Itzela. Munduaren tamainakoa ia. Jendea beherapenetan zebilen, hara eta hona. Arropak, gailuak, altzariak aldean. Denetarik.

Ustekabean aurkitu nuen, han nonbait zegoen kutxa sakon baten barruan. Kutxa arropa merkez betea zegoen eta haien artean bila ari nintzela, orduan idoro nuen. Objektu zuri bat zen. Liburu bat? Ez, antza zeukan baina, ez. Gero ohartu nintzen: Bakea zen.

New Yorkeko Munduak

Zu eta zuek

Asteon egon naiz entzuten John McWhorter hizkuntzalaria podcast batean. McWhorter Columbia Unibertsitateko irakaslea da, karibetar jatorrikoa. Hizkuntzen egoera eta berezitasunei buruzko hainbat xehetasun ematen ditu. Esate baterako, gaur egun dauden zazpi mila hizkuntzetatik ehundaka batek iraungo duela bizirik datorren mendean. Zalantzarik gabe dio hizkuntzak oro miragarriak direla, beharrezkoak denak, baina guzti-guztiek dituztela akatsak. Akatsak, baiki, akatsak.

New Yorkeko Munduak

Txikito

Garai batean Valentin Agirreren Jai Alai jatetxea izan zen euskaldunen bilgune ezaguna New Yorken. Manhattan eta Brooklyn zubien azpian, Cherry kalean hain zuzen, hantxe biltzen ziren Estatu Batuetan bizimodu berria egin nahi zuten migrariak, eta baita gerrako exiliatuak ere, tartean Agirre Lehendakaria. 

New Yorkeko Munduak

Gerrako ezti mikatza

Andrej Kurkov idazle ukraniarra entzuteko aukera izan nuen pasa den ostegunean. Gerraz eta eztiaz aritu zen. Baserritar bat haserre omen zegoen eztia mikatza ateratzen zitzaiolako eta ez ohi bezain gozoa. Bonbardaketen ondorioz, erleak errautsez betetako loreetan ibiltzen dira polena miazkatzen. Eta hori gero nabaritzen da eztian. Horregatik, Kurkoven baserritar lagunak erabaki zuen erleak oporretan eramatea, ezti gozoago baten bila. Eta halaxe atera zen bere herritik, erlauntzak furgoneta atzealdera igo eta beste nonbaitera.

New Yorkeko Munduak

Entzunaren ederra

Bi aste egon naiz etxetik kanpo. Lehena Alemania aldean, bigarrena Madrilen. Alemanian liburu itzuliaren karietara, Madrilen euskal idazle, musikari eta bertsolarien kide; gure herriaren ikuspegi gaurkotua emanez, sormenaz ulermenari ateak zabalduz. Gozamena izan da horren talde bereziko parte izatea.

New Yorkeko Munduak

Frankfurten

Kafea hartzera eraman naute argitaletxekoek Frankfurtera iritsi berri. Kexu ziren, literaturak ez du ia tokirik egunkarietan. Kritikarik ia ez. Orain Alemanian saltzen duena nobela erromantikoa omen da. Hiru astetan idatzitako liburuek milaka ale saltzen dituzte. Urtean hiru-lau nobela argitaratu ahal ditu egile bakar batek. “Nik nobela bakoitzarekin gutxienez hiru urte pasatzen ditut gero horien hamarrena saltzeko”, esan diet. Barre egin dugu. Alboko emakumea etorri zaigu. Esan digu ez egiteko barrerik, barre-algarekin ezin duela egunkaria irakurri. Harritu nau emakumea gure barreak molestatzeak, estonatu esatera ausartzeak. 

New Yorkeko Munduak

Berlinera bidean

Berlinera noa gaur. Bertan aurkeztuko dugu Izurdeen aurreko bizitza nobelaren alemanezko itzulpena. Maddalen Subijana izango dut bidelagun taula gainean. Maddalen itzultzailea da eta euskara irakaslea Alemaniako hiriburuan. Gogotsu nago bere galderei erantzuteko.

New Yorkeko Munduak

Munduari begiratzeko. KIRMEN URIBE

2003an igo ginen lehen aldiz taula gainera New Yorkeko Bowery Poetry Club areto mitikoan. Mikel Urdangarin, Rafa Rueda, Bingen Mendizabal eta lauok. Poesia eta musika euskaraz. Irudiak Mikel Valverderenak. Elizabeth Macklinen itzulpenak. Geroztik etorri ziren hainbat emanaldi eta bi CD-liburu: Zaharregia, txikiegia agian, 2003koa, eta Jainko txiki eta jostalari hura (2014ean). p { margin-bottom: 0.25cm; direction: ltr; line-height: 115%; text-align: left; orphans: 2; widows: 2; background: transparent }
New Yorkeko Munduak

Heroia nola izan

Irailean iragarkiz betetzen da New York. Udazkenaren usainarekin bizitza ikaragarri bizkortzen da, jende andana dabil kaleetan, ekitaldi ugari daude, han eta hemen. Autobusetan eta metroan, geltokietan, kaleko wifi dorreetan, nonahi iragarkiak. Gehienak jantzienak dira, edo film edo serie berrienak, edo Broadwayko antzezlanenak.

 
Podcastak
BERRIKETAN Logo
Berriketan

Azti hitza|aztih itzA

Euskarazko palindromoak ditu hizpide Berriketan saioaren atal honek. Mikel Elkoroberezibar BERRIAko kazetariekin mintzatu gara hitz joko hauen inguruan gehiago jakiteko.

Berriketan podcasteko doinuak Lumi taldeak egin ditu, eta Mikel Laboaren Lili bat abestia agertzen da atalean.
Atalaren bukaeran, BERRIAn dokumentazio lanetan aritzen den Maddi Ane Txoperenak egunkarian argitaratutako esaldi bat nabarmendu du.
 

BERRIKETAN Logo
Berriketan

Azoka, kazetarien begietatik

Durangoko Azoka Landako gunera lekualdatu zen urte berean sortu zen Berria. Ordutik hona egunkarian argitaratutako zutabeetatik abiatuta, Durangoko Azokaren bilakaerari erreparatuko diogu Berriketan saioaren atal honetan. Horretarako, Maialen Akizu bertsolari eta soziologoarekin mintzatu gara, berak idatzi baitu (kultura bat) zutabeka Durangoko Azokatik argitalpeneko hitzaurrea.

Berriketan podcasteko doinuak Lumi taldeak egin ditu.

Atalaren bukaeran, BERRIAn dokumentazio lanetan aritzen den Maddi Ane Txoperenak egunkarian argitaratutako esaldi bat nabarmendu du.

New Yorkeko Munduak
New Yorkeko munduak

Abenduko eguna

Neguaren atarian gaude New Yorken, heldu da hotza, jendea berokiekin dabil eta txanoa buruan. Gabonetako zuhaitzak saltzen hasi dira Quebec aldetik etorritako laborariak. Asteon, Rockefeller plazako zuhaitz erraldoiari jantzi diote 50.000 argiekin egindako soinekoa. Halaxe da, esker emate egunaren ostean negu usaina zabaltzen da hirian.

BERRIKETAN Logo
Berriketan

Urkulluren ikaslea

Imanol Pradales EAJren lehendakarigaia du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Xabier Martin eta Gurutze Izagirre BERRIAko kazetariekin mintzatu gara Pradales nor den hobeki ezagutzeko eta EBB Euskadi Buru Batzarrak hartutako erabakiaren gakoak aztertzeko.

Berriketan podcasteko doinuak Lumi taldeak egin ditu.

Atalaren bukaeran, BERRIAn dokumentazio lanetan aritzen den Maddi Ane Txoperenak egunkarian argitaratutako esaldi bat nabarmendu du.

Berria FM
Berria FM

Mugarri bat, dena iraultzeko

Hau da azaroaren 30eko greba feminista orokorraren ondoko aldiaren lehenbiziko saioa. Hain izan da berezia greba, ezen Berria FMren argitalpen eguna ere aldatu baitugu. Ezin genuen gehiago itxoin grebaren soinu kronika bat plazaratzeko. Egunak emandakoa eta Denon Bizitzak Erdigunean plataformaren balorazioa jaso ditugu.

BERRIKETAN Logo
Berriketan

Aurreiritzietatik HIESi

Hiesaren Aurkako Nazioarteko Eguna dela eta, GIB Giza Immunoeskasiaren Birusa hizpide du Berriketan saioaren atal honek. Xabin Fernandez aktoreak bere esperientzia pertsonala kontatu digu; hortik abiatuta 'Kanpora sartzen' antzezlana sortu du. Sare GIB/Hiesaren babeserako eta prebentziorako elkarteko Lorea Gurutxarri arduratu da azalpen teknikoez.

Berriketan podcasteko doinuak Lumi taldeak egin ditu.

Atalaren bukaeran, BERRIAn dokumentazio lanetan aritzen den Maddi Ane Txoperenak egunkarian argitaratutako esaldi bat nabarmendu du.

Orain, aldi berria dator. Zure aldia. 2025erako 3.000 babesle berri behar ditugu iragana eta geroa orainaldian kontatzeko.