Bertso jarriak
Bertso jarriak

Jone Uria | Chat BDB

2024ko uztailaren 20a

Jone Uria Albizuri. Getxon (Bizkaia) jaioa, 1990ean. Matematikan doktore da, eta irakasle ari da Euskal Herriko Unibertsitatean. 9 urterekin San Nikolas ikastolan eskolaz kanpoko bertsolaritza eskoletan izena eman ondoren, 12 urte zituela hasi zen ALBEn Algortako Bertsolari Eskolan, eta ordutik bertan jarraitzen du partaide zein eragile gisa. 2008an hartu zuen parte lehenengoz Bizkaiko Bertsolari Txapelketan, eta finalaurrekoetara iritsi zen. Gerora final guztietan parte hartu du. Azkeneko bietan, 2021ean eta 2023an, buruz burukoan kantatu zuen. 2009, 2013 eta 2017 urteetako Bertsolari Txapelketa Nagusietan ere aritu da. 

Chat BDB

Doinua: Ikusten duzu goizean

Ei, Chat BDB, zer moduz?
          Ba hementxe, neure kabuz.
Has zaitez bertso bat landuz.
          Bertso bat, noski, baina ze neurri,
          nola eta zeri buruz?
Lehen puntutik abiatuz
zure zenbaki ta datuz
ahal bezala osatuz.


Algoritmo ta aldagai,
          sentimentuen ardagai. [6]
          bilakatzen den bizigai. [14]
          Orduan gaitzat hartzen genitun
          ta orain eurak dira gai. [9]
          Sortzean ginen bost anai. [5]

          denak irristadaren zai, [8]
          inork ez zuen joan nahi. [5]



Datuen itzalekoa
non burua, han lepoa,
ez zara hain paletoa!
Nahiz ta osatu duzun txukun bat
gaitegi zabalekoa;
ezetz egin balekoa,
edo onen taldekoa,
aktualitatekoa!


          Zikin munduko atlasa [3]
          Zisjordania ta Gaza, [4]
          hura pelotazo jasa. [13]
          Tiranoari ere iristen
          zaiola azken arnasa? [4]
          Israel, Cia ta Nasa, [1]
          ez da laguntza eskasa. [1]
          Hemen ez da ezer pasa... [13]


Harrotu zaigu chat-bot-a!
Gerra eta anekdota
nahiz behar bezala konta.
Inteligentzia artifizialaz
ez daude hainbeste sorta.
Hortxe hurrengo erronka:
ezetz bertso on bat bota
zeure buruaren kontra!


          Hau coitus-interruptusa! [16]
          Zer naiz, argin andaluza? [11]
          Ardo bat, gero Kombucha...[2]
          Zioten bera eroriko dek,
          baina zakurraren putza! [11]
          bultza naute, gogor bultza [15]
          bihurtzeraino kamutsa [2]
          bertsoa eta sorkuntza. [15]


Ez andrea, ez gizona [12]
Kodeari jaramona, [5]
irakurketa random-a... [5]
          Makinon inon ez egon nahia
          al da zure ezinegona? [12]
Erreten sakon-sakona. [7]
          Zuk eman didazu forma. [12]
Gauza onik ezin soma... [7]
 

Taberna-zulo ta landa
algoritmotatik landa
badugu nahikoa lan ba!
Ondo zabiltza, baina oraindik
ez gaude denak emanda.
Hartu agurtzeko txanda:
          Agur, virgo beneranda [10]
          plazer handi bat izan da.

 

Erreferentziak

1: Aitor Mendiluze, Igor Elortza, (2013), https://bdb.bertsozale.eus/web/bertsoa/view/1330t8
2: Alaia Martin, (2022), https://bdb.bertsozale.eus/web/bertsoa/view/165704
3: Alaia Martin, (2022), https://bdb.bertsozale.eus/web/bertsoa/view/165ti0
4: Amets Arzallus, (2009), https://bdb.bertsozale.eus/web/bertsoa/view/khgn4
5: Amets Arzallus, (2006), https://bdb.bertsozale.eus/web/bertsoa/view/dsoac
6: Andoni Egaña, (2001), https://bdb.bertsozale.eus/web/bertsoa/view/fo5m4
7: Andoni Egaña, (2001), https://bdb.bertsozale.eus/es/web/bertsoa/view/fo6og
8: Andoni Egaña, (1993), https://bdb.bertsozale.eus/web/bertsoa/view/juqc8
9: Andoni Egaña, (1997), https://bdb.bertsozale.eus/web/bertsoa/view/k2b5k
10: Anjel Mari Peñagarikano, (1986) https://bdb.bertsozale.eus/web/bertsoa/view/g54as
11: Jose Manuel Lujanbio, Txirrita, (1860-1936), https://bdb.bertsozale.eus/web/doinutegia/view/339-haizeak-bidali-du
12: Maialen Lujanbio, (2017), https://bdb.bertsozale.eus/web/bertsoa/view/14hrec
13: Maialen Lujanbio, (2009), https://bdb.bertsozale.eus/web/bertsoa/view/keqp4
14: Sustrai Colina, (2022), https://bdb.bertsozale.eus/web/bertsoa/view/g54as
15: Unai Iturriaga, (2009), https://bdb.bertsozale.eus/web/bertsoa/view/kgvh4
16: Unai Iturriaga, (2001), https://bdb.bertsozale.eus/web/bertsoa/view/dcovs

Atal gehiago
Bertso Jarriak

Koldo Gezuraga | Larru-hutsik

2025eko abuztuaren 16a

15 bat urte zituela kantatu zuen lehenengoz, Busturiko jaietan; eta BBK sariketa izan zuen lehen txapelketa. 18 urte zituela, Bizkaiko Txapelketarako sailkatze fasea zen eskualdeko txapelketan hartu zuen parte. Ordutik, Bizkaiko Txapelketan abestu du bi urtero. Bizkaiko Bertsozale Elkarteko langilea da, eta Gernika-Lumoko Lilibertso taldeko kidea.

00:00:00 00:00:00
Bertso Jarriak

Alazne Untxalo | Sendabelarrei jarriak

2025eko abuztuaren 9a

Iturenen jaioa (Nafarroa), 1989an. Etxetik jaso du bertsozaletasuna, eta haur zenetik aritu da bertsotan. Hamabi urterekin hasi zen Iturengo bertso eskolan. Nafarroako Eskolarteko Txapelketan Lekarozko institutuan igo zen lehenengoz oholtzara, 2001. urtean, eta, gerora, bitan eskuratu du txapela lehiaketa horretan. Nafarroako Bertsolari Txapelketan ere parte hartutakoa da, eta finalerdietara ere heldu da hainbatetan. Iturenen ez ezik, Nafarroako beste hainbat bertso eskolatan ere aritu da: Oronozen, Donezteben, Lesakan, Erratzun eta Iruñean, besteak beste. Haur hezkuntzako ikasketak egin zituen. Haur hezitzaile aritzen da lanean.

00:00:00 00:00:00
Bertso Jarriak

Nahia Sasco | Joan-itzuliak

2025eko abuztuaren 2a

Lekuinen  jaioa (Lapurdi), 1998an. Txikitatik dabil bertso munduan, eta txapelketarako saltoa ematera ere laster ausartu zen. 2014an eta 2015ean Iparraldeko Eskolarteko Txapelketako txapeldunordea izan zen. Hainbat sariketatan aritua da, eta horietako batzuetan lehen postua lortua: 2016an Berritxu saria lortu zuen Berriatuan (Bizkaia), eta 2017an, berriz, Mikel Laboa saria Donostian eta Lizardi saria Zarautzen (Gipuzkoa). 2023an, Taldekako Xilaban parte hartu zuen Ortzi Idoate eta Irantzu Idoaterekin batera. Lehen postuan geratu zen hirukotea.

00:00:00 00:00:00
Bertso Jarriak

Oihane Perea | Klimaterioarenak

2025eko uztailaren 26a

Oihane Perea. 1977. urtean Gasteizen jaioa, 12 urte zituela bere jaioterriko bertso eskolan hasi zen. Euskal Herriko Eskolartekoan eta San Prudentzio Sariketan ia edizio guztietan parte hartu zuen. Hainbat urtetan Arabako Bertsolari Txapelketan txapeldunorde izan eta gero, lau aldiz izan da txapeldun: 2007an, 2009an, 2013an eta 2017an. Bertso eskolako irakaslea izan da, eta ikastetxeetan ere aritu da. Hiru aldiz parte hartu du Euskal Herriko Bertsolari Txapelketa Nagusian.

00:00:00 00:00:00
Bertso Jarriak

Egiar Otegi | Mendiko fauna

2025eko uztailaren 19a

Egiar Otegi. 2007. urtean jaioa, Oiartzunen (Gipuzkoa). 11 urterekin hasi zen Haurtzaro ikastolako bertso eskolan, eta DBH4 amaitu ostean, Errenteriako (Gipuzkoa) Xenpelar bertso eskolan segitu zuen bertsotan. Orain, berriz, jaioterriko Martzelina bertso eskolan ere ari da. Gipuzkoako Eskolartekoan lehen aldiz 2023an hartu zuen parte, «azken orduan apuntatuta», eta aurten, berriz, txapelketa hori bera irabazi zuen apirilean Azpeitian jokatutako finalean. Ondorioz, Euskal Herriko Eskolarteko Txapelketan ere parte hartu du aurten.

00:00:00 00:00:00
Bertso Jarriak

Iruri Altzerreka | Neke kronikoa

2025eko uztailaren 12a

Iruri Altzerreka. 2000. urtean sortua, Garain (Bizkaia). Zortzi urte zituela hasi zen bertso eskolan, Miren Amurizarekin, Berrizen. Harrezkeroztik, Berrizko eta Durangoko bertso eskoletan aritu da, baita bertso irakasle ere.

2023ko maiatzean III. Señora sariketako Tokado saria irabazi zuen, eta, 2024an, Txirristaka bertsopaper lehiaketa. 2023an Bizkaiko Bertsolari Txapelketan parte hartu zuen lehendabizikoz.

00:00:00 00:00:00
Bertso Jarriak

Josu Sanjurjo | Hegazkineko low cost bertsoak

2025eko uztailaren 5a

Lesakan (Nafarroa) jaioa, 1993an. Zortzi urterekin hasi zen bertso eskolan. 2005 eta 2007an Nafarroako Eskolarteko Txapelketa irabazi zuen, txikien mailan, eta 2011an gazte mailan izen zen garaile. 2021ean lehenengoz sailkatu zen Nafarroako Bertsolari Txapelketako finalerako, eta zazpigarren postua erdietsi zuen. 2023ko txapelketan ere finalean izan zen; seigarren izan zen orduan.

00:00:00 00:00:00
Podcastak
Berria berriketan
Berria berriketan

Akusatuak akusatzaile

Harrera ekintzaileen kontrako auzi saioa du hizpide Berriketan saioaren atal honek. 2024ko Korrikan antolatutako taldean 36 migratzaileri muga zeharkatzen laguntzea egotzita epaitu dituzte zazpi ekintzaile. Epaiketa Baionan izan da, eta saioa auzi politikoa salatzeko baliatu dute ekintzaileek. Epaiketaren berri eman digu Leire Casamajou Elkegarai kazetariak, BERRIAk Baionan duen egoitzan aritzen dena.

00:00:00 00:00:00
Berria berriketan
Berria berriketan

Legez kanpoko eraikinen zimendu sendoak

Legez kanpoko eraikinak ditu hizpide Berriketan saioaren atal honek. Azken urteotan, hainbat eraikin eraisteko agindua eman dute ebazpen ugaritan, baina horietako asko ez dituzte oraindik bete. Afera horri buruzko argibideak eman dizkigu Olatz Silva Rodrigo BERRIAko gizarte gaietako kazetariak.

00:00:00 00:00:00
Berria berriketan
Berria berriketan

Gazarako plan bat, Trumpen neurrira

Trumpen Gazarako plana du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Bi urte igaro dira Israelek Gazaren kontrako sarraskia hasi zuenetik, eta negoziazio aldi berria ireki da Israel eta Hamasen artean. Donald Trump AEBtako presidenteak ultimatuma emanda, bere plana ezarri du mahai gainean. Plan horren nondik norakoak eta Gazako egoera azaldu dizkigu Igor Susaeta BERRIAko Mundua saileko koordinatzaileak.

00:00:00 00:00:00
New Yorkeko Munduak
New Yorkeko munduak

Berandu iritsi zen

Berandu zen, ordurako lo zeuden zaldiak,

zutik, basoaren iluna beren begietan islatzen.

Mantela bildu gabe zegoen,

ogi apurrak, janaria hozten.

Dagoeneko erditu ziren haurdun zeudenak,

paseoan zebiltzan gurditxoekin.

Irakasleak ezabatu zuen arbeleko formula.

Dantzariak kendu zituen oinetakoak

behatz zaurituak erakutsiz.

Kale-garbitzaileek bildu zituzten

jaiak utzitako zaborrak.

Harrezkero ez genuen kantatzeko gogorik.

00:00:00 00:00:00
Berria berriketan
Berria berriketan

Aurrera egiteko oinarriak

Batuz aldatu prozesua eta euskara eskakizunak ditu hizpide Berriketan saioaren atal honek. Batetik, askotariko eragilek sinatu dute euskara biziberritzeko adostasuna biltzen duen dokumentua. Bestetik, hizkuntza eskakizunak erreformatzeko proposamenak aurkeztu dituzte Eusko Legebiltzarrean. Arantxa Iraola BERRIAko gizarte gaietako kazetariak eman dizkigu bi gai horiei buruzko azalpenak.

00:00:00 00:00:00
Berria berriketan
Berria berriketan

Goia jota, alde eginen du

Eneko Goia du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Hamar urtez izan da Donostiako alkate, eta urriaren 16an dimisioa emanen du, agintaldiaren erdi-erdian. Hamarkada bateko kargualdiari errepasoa eman diogu Jon Olano Urain BERRIAko editorearekin.

00:00:00 00:00:00
Kazetaritza propio eta independentearen alde, 2025 amaierarako 3.000 irakurleren babes ekonomikoa behar du BERRIAk.