Bertso jarriak
Bertso jarriak

Joanes Illarregi | Plastikoarenak

2024ko irailaren 14a

Joanes Illarregi Marzol. Leitzan (Nafarroa) jaioa, 1999an. Bere jaioterriko bertso eskolan egin zituen lehen pausoak, eta 2007an parte hartu zuen lehen aldiz Eskolarteko Txapelketan; hirutan izan da Nafarroako Eskolarteko Txapelduna. Lau aldiz hartu du parte Nafarroako Bertsolari Txapelketan: finalerdietara iritsi zen 2017an, eta azken hiru aldietan —2019, 2021 eta 2023— laugarren postua erdietsi zuen. 2022ko Bertsolari Txapelketa Nagusian finalera iritsi zen.

Doinua: Kantuz sortu naiz eta

Zakarrontzi horiak
Ezin beteago
Ditugun garaiotan
Guztia akabo
Oxigenoa al den
Sinestuta nago
Berau behar baitugu
Geroz ta gehiago
Oxigenoa al den
Sinestuta nago
Joaten naizen toki
Guztietan dago.

Mendira joan arren
Purutasun bila
Bide bazter denetan
Lata ta kolilla
Plastikoa lurrean
Geratu dadila
Gel, barrita, Isostar
Eta gatz pastilla
Plastikoa lurrean
Geratu dadila
Lehengo mendiak dira
Gaurko zabor-pila.

Supermerkatuena
Aipatu nahi nuke
Lotsa izpi bat eman
Beharko liguke
Platanoa plastikoz
Ontziratzen dute
Euro terdi gehiago
Graziaren truke
Platanoa plastikoz
Ontziratzen dute
Ta aurpegira barre
Egiten digute.

Kirurgia plastiko
Ongi pagatua
Gure minak probesten
Ditun merkatua
Ezagutuko dugu,
Madarikatua!
Itxurarena denez
Gai delikatua
Ezagutuko dugu,
Madarikatua!
Zahartzen ez den pertsona
Plastifikatua.

Honek autokritika
Pixkat merezi du
Bertsolariok dena
Ere ez dakigu
Gaiak heldulekurik
eman ez badigu
Berdin kantatu behar,
Baten faltan hiru
Gaiak heldulekurik
eman ez badigu
Plastikozko bertsoak
Irteten zaizkigu.

Gizarte likidoan
Ze harreman mota
Pertsona jarri dugu
Pertsonaren kontra
Jendea kontsumitzen
Ohituta dago-ta
Plastikozko harreman
Etengabe(e)n soka
Jendea kontsumitzen
Ohituta dago-ta
Bat sortu, erabili,
Aspertu ta bota.

Gaurkoak honeraino
Bukatuko dut, bai
Bertso bidez ez dut ta
Inor kutsatu nahi.
Sorta hau entzutean
Bi bide, nolanahi:
Ez bazaizu gustatu
Ez nago zure zai
Sorta hau entzutean
Bi bide, nolanahi:
Ta gustatu bazaizu
Berziklatu lasai!

 

Atal gehiago
Bertso Jarriak

Koldo Gezuraga | Larru-hutsik

2025eko abuztuaren 16a

15 bat urte zituela kantatu zuen lehenengoz, Busturiko jaietan; eta BBK sariketa izan zuen lehen txapelketa. 18 urte zituela, Bizkaiko Txapelketarako sailkatze fasea zen eskualdeko txapelketan hartu zuen parte. Ordutik, Bizkaiko Txapelketan abestu du bi urtero. Bizkaiko Bertsozale Elkarteko langilea da, eta Gernika-Lumoko Lilibertso taldeko kidea.

00:00:00 00:00:00
Bertso Jarriak

Alazne Untxalo | Sendabelarrei jarriak

2025eko abuztuaren 9a

Iturenen jaioa (Nafarroa), 1989an. Etxetik jaso du bertsozaletasuna, eta haur zenetik aritu da bertsotan. Hamabi urterekin hasi zen Iturengo bertso eskolan. Nafarroako Eskolarteko Txapelketan Lekarozko institutuan igo zen lehenengoz oholtzara, 2001. urtean, eta, gerora, bitan eskuratu du txapela lehiaketa horretan. Nafarroako Bertsolari Txapelketan ere parte hartutakoa da, eta finalerdietara ere heldu da hainbatetan. Iturenen ez ezik, Nafarroako beste hainbat bertso eskolatan ere aritu da: Oronozen, Donezteben, Lesakan, Erratzun eta Iruñean, besteak beste. Haur hezkuntzako ikasketak egin zituen. Haur hezitzaile aritzen da lanean.

00:00:00 00:00:00
Bertso Jarriak

Nahia Sasco | Joan-itzuliak

2025eko abuztuaren 2a

Lekuinen  jaioa (Lapurdi), 1998an. Txikitatik dabil bertso munduan, eta txapelketarako saltoa ematera ere laster ausartu zen. 2014an eta 2015ean Iparraldeko Eskolarteko Txapelketako txapeldunordea izan zen. Hainbat sariketatan aritua da, eta horietako batzuetan lehen postua lortua: 2016an Berritxu saria lortu zuen Berriatuan (Bizkaia), eta 2017an, berriz, Mikel Laboa saria Donostian eta Lizardi saria Zarautzen (Gipuzkoa). 2023an, Taldekako Xilaban parte hartu zuen Ortzi Idoate eta Irantzu Idoaterekin batera. Lehen postuan geratu zen hirukotea.

00:00:00 00:00:00
Bertso Jarriak

Oihane Perea | Klimaterioarenak

2025eko uztailaren 26a

Oihane Perea. 1977. urtean Gasteizen jaioa, 12 urte zituela bere jaioterriko bertso eskolan hasi zen. Euskal Herriko Eskolartekoan eta San Prudentzio Sariketan ia edizio guztietan parte hartu zuen. Hainbat urtetan Arabako Bertsolari Txapelketan txapeldunorde izan eta gero, lau aldiz izan da txapeldun: 2007an, 2009an, 2013an eta 2017an. Bertso eskolako irakaslea izan da, eta ikastetxeetan ere aritu da. Hiru aldiz parte hartu du Euskal Herriko Bertsolari Txapelketa Nagusian.

00:00:00 00:00:00
Bertso Jarriak

Egiar Otegi | Mendiko fauna

2025eko uztailaren 19a

Egiar Otegi. 2007. urtean jaioa, Oiartzunen (Gipuzkoa). 11 urterekin hasi zen Haurtzaro ikastolako bertso eskolan, eta DBH4 amaitu ostean, Errenteriako (Gipuzkoa) Xenpelar bertso eskolan segitu zuen bertsotan. Orain, berriz, jaioterriko Martzelina bertso eskolan ere ari da. Gipuzkoako Eskolartekoan lehen aldiz 2023an hartu zuen parte, «azken orduan apuntatuta», eta aurten, berriz, txapelketa hori bera irabazi zuen apirilean Azpeitian jokatutako finalean. Ondorioz, Euskal Herriko Eskolarteko Txapelketan ere parte hartu du aurten.

00:00:00 00:00:00
Bertso Jarriak

Iruri Altzerreka | Neke kronikoa

2025eko uztailaren 12a

Iruri Altzerreka. 2000. urtean sortua, Garain (Bizkaia). Zortzi urte zituela hasi zen bertso eskolan, Miren Amurizarekin, Berrizen. Harrezkeroztik, Berrizko eta Durangoko bertso eskoletan aritu da, baita bertso irakasle ere.

2023ko maiatzean III. Señora sariketako Tokado saria irabazi zuen, eta, 2024an, Txirristaka bertsopaper lehiaketa. 2023an Bizkaiko Bertsolari Txapelketan parte hartu zuen lehendabizikoz.

00:00:00 00:00:00
Bertso Jarriak

Josu Sanjurjo | Hegazkineko low cost bertsoak

2025eko uztailaren 5a

Lesakan (Nafarroa) jaioa, 1993an. Zortzi urterekin hasi zen bertso eskolan. 2005 eta 2007an Nafarroako Eskolarteko Txapelketa irabazi zuen, txikien mailan, eta 2011an gazte mailan izen zen garaile. 2021ean lehenengoz sailkatu zen Nafarroako Bertsolari Txapelketako finalerako, eta zazpigarren postua erdietsi zuen. 2023ko txapelketan ere finalean izan zen; seigarren izan zen orduan.

00:00:00 00:00:00
Podcastak
Euskal Herriko Historia 100 objektutan podcasta
Euskal Herriko historia 100 objektutan

Frantzisko Xabierren beso ustelgabea

Bada hari bat Gaztelarrek Nafarroan eginiko konkista eta Japonia lotzen dituena. Edota Cisneros kardinalak agindutako gazteluzidioa eta Moluka Irlak. Halakoetan hariak finak direla esan ohi da baina, kasu honetan, akaso hariak badu sendotik asko. Hari hori, ziur askok asmatu duzuen bezala, Frantzisko Xabierkoa santu katolikoa da.

00:00:00 00:00:00
Ezer ez eta festa
Ezer ez eta festa

Galdetzen badidate, ez dakit

Zerk egiten du hasiera literario bat on? Gizonezko jenioak maisu dira eta emakumezkoak maistra? Hain gaiztoak al dira adjektiboak? Saretzen garenean, zer egiten gara: elkartu ala bereizi? Ez ote da ‘zintuzkedan’ euskarazko hitzik sexyenetako bat? Horiei eta galdera gehiagori ezin erantzunik ibiliko gara atal honetan.

Zarauzko Zirika elkarteak gonbidatuta lehen aldiz jendaurrean grabatutako saio berezia.

00:00:00 00:00:00
Berria berriketan
Berria berriketan

Bakearen atarian edo gerraren korridore amaiezinean?

Ukrainako gerra du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Ia lau urte dira Errusiak Ukrainako lurretan sartzea erabaki zuenetik, eta konponbidea zaila bada ere, zerbait mugitzen hasi dela dirudi. Negoziazioak zertan diren, mahai gainean dauden aukerak eta gatazkaren inguruan dauden elementuak aztertu ditu Igor Susaeta BERRIAko Mundua saileko koordinatzaileak.

00:00:00 00:00:00
New Yorkeko Munduak
New Yorkeko munduak

Hori da Patti Smith

Beacon antzokira hurbildu gara Patti Smithen Horses diskoaren 50. urteurreneko ekitaldira.

Horses da Smithen ibilbideko lanik bereziena, Van Morrisonen “Gloria” haren bertsio indartsua jasotzen duena. Eszenatokian diskoa grabatu zuten musikari berak zeuden: Smith bera, gitarra jotzailea eta bateria jotzailea. Gainontzeko biak, hilda.

00:00:00 00:00:00
Berria berriketan
Berria berriketan

Monumentutxo borobil bat hildakoentzat

Hilarri borobilak ditu hizpide Berriketan saioaren atal honek. Euskal Herria da munduan halako estela gehien duen lurraldea, eta ondare etnografiko honen inguruko datuak, lanak eta aldarriak azaldu dizkigute Kristina Berasain Tristan BERRIAko kazetariak eta Koldo Colomo Castro etnografiaren zale amorratuak.

00:00:00 00:00:00
Pentsaketan
Pentsaketan

2. Heriotza eta erritoa

Atal honetan, heriotzaz eta horren errituez zein sinesmenez hitz egin dute Aitzpea Leizaolak eta Peio Jorajuriak 'Pentsaketan' bideopodcast emankizunean. 

00:00:00 00:00:00
Kazetaritza propio eta independentearen alde, 2025 amaierarako 3.000 irakurleren babes ekonomikoa behar du BERRIAk.