AZKENAK
Iñaki Zubizarreta: «Bai, irten daiteke eskola jazarpenetik»
Iñaki Zubizarreta Telleria (Madril, 1972) saskibaloi jokalari ohiak jazarpen basatia jasan zuen eskolan: bere buruaz beste egiteko zorian egon zen, jipoituta koman... Subnormal komikian jaso dute haren bizipena. «Hitz horrekin apurtu zidaten haurtzaroa».
Elkarrizketak
Munduaren txertoa
Donostiako ospitaleko ZIUko mediku Felix Zubiak doktorea den emakumezko ikerlari bati egiten dio gorazarre iritzi artikulu honetan: Maria Elena Bottazziri. Izan ere, Bottazzik eta haren taldeak patenterik gabeko txerto bat garatu dute: Corbevax.
Iritziak
Itziar Ituño: «Lanak bozgorailu handi bat eman dit»
Itziar Ituño (Basauri, Bizkaia, 1974) Goenkale-n hasi zen aktore lanetan, eta, orain, mundu osoan da ezaguna, La casa de papel telesailagatik. Tarara antzerki obra estreinatzear da Bilboko Arriaga antzokian, eta Hego Amerikan ere pare bat proiektu dauka zain.
22. Korrikaren ibilbidea, herriz herri
Amurrion (Araba) hasiko da aurtengo Korrika, martxoaren 31n. Euskal Herria zeharkatuz 2.180 kilometro egin ostean, Donostiara iritsiko da lasterketa, apirilaren 10ean; bertan amaituko da.
'Hitzekin' da leloa. Kantuaren hitzak Sustrai Colina bertsolariak sortu ditu, eta Nerea Urbizuk egina da musika. Aitortza, berriz, Pirritx, Porrotx eta Marimotots pailazoei egingo diete aurten.
Infografiak
Animaliak
Andoni Egaña bertsolariak Igeldoko (Gipuzkoa) Arrano Etxea hartu du hizpide zutabe honetan, hainbat urtez hainbat animaliari aterpea eman dien tokia ixtera doazela eta. Animalia horiek erdarazko egungo telebistan daukaten sona dela-eta, kezka du euskaldunon artean zabaltzen ari den iruditeriari buruz.
NABARMENDUAK
Hamar urte Txillardegi gabe
Urtarrilaren 14an bete dira hamar urte Jose Luis Alvarez Enparantza 'Txillardegi' hil zela. Idazlea, hizkuntzalaria, pentsalaria, politikaria eta, beste ezeren gainetik, bere herriarekin konprometitutako intelektuala izan zen.
Txillardegiren «memoria gordetzeko» asmoz, sinadurak biltzen ari dira Donostiako udal liburutegia 'Txillardegi liburutegia' izendatzeko.
Albisteak
Bideoak
Txerri transgeniko baten bihotza txertatu diote gizon bati
AEBetako Marylandeko Unibertsitatean egin dute historiarako urratsa. Lehen aldiz, arrakastaz lortu dute gizaki bati genetikoki eraldaturiko txerri baten bihotza txertatzea. Ebakuntzak bidea ireki dezake organo baten zain dauden milaka pertsona salbatzeko, baina ikerketa asko eta galdera etiko ugari egin behar dira aurretik.
Zabaldu dute Euskarabenturan izena emateko epea
Hamasei eta hamazazpi urteko 130 gaztek egingo dute espedizioa, uztailaren 1etik 31ra. Aurkezpen bideo bat eta gogoetarako proiektu bat egin beharko dituzte parte hartu nahi dutenek, gai hauei buruz: ikastetxeetako jolastokiak eta bertako dinamikak, arropa eta jantzien kontsumoa edota Euskal Herriko historia. Martxoaren 4ra artean ematen ahalko da izena.
ERABILIENAK
Gazteen esamoldeak
Abenduaren 3a Euskararen Nazioarteko Eguna da. BERRIAk gazteen esamoldeak jaso ditu bideo batean. Hainbat eta hainbat esamolde baitaude, besteak beste, lagunari isilik egon dadila eskatzeko, diru gutxi daukagula esateko edota sexuaz aritzeko.
Palmako sumendiak lur berria sortuko du
Lurra etengabe mugitzen ari da, eta horren ondorioetako bat dira sumendien erupzioak. Kanaria uharteak bolkanikoak dira, erupzioek sortutakoak. Magma zenbait ahotatik atera da, eta itsasoraino heldu da. Bide horretan, hainbat etxebizitza suntsitu eta laborantzarako lurrak hondatu ditu labak: hain zuzen gerora lur bihurtuko den labak.
Basoak, larre eta landa lurrak baino gehiago
Orain dela 110 urteko Euskal Herrian, belardiek azaleraren %42,2 hartzen zuten, eta basoek, %35,8. 2010ean, azalera guztiaren ia erdia ziren basoak (%44,3), eta larre gutxiago zeuden (%32,9). Beherakada dezentez nabariagoa izan da isurialde mediterraneoan. Nolanahi ere, isurialde atlantikoan ere toki gutxiago hartzen dute larreek gaur egun.
Antton Moustirats: «Besta ez-komertziala izanen da; egiazko hartu-eman bat»
Azken urteetan AEBetako Halloween jaia Itsasuraino (Lapurdi) heldua zela ikusirik, ikastolako buraso batzuekin lan bat abiatu zuten, Arimen Gaua izeneko larrazkeneko besta (Euskal Herrian sineste zaharretan ospatzen zena) berriz ekartzeko, beste mami batekin. Urriaren 31n eginen dute.
Denek esaten didate
Emakumeen bizimoduak kontrolatzeko joera ugariei buruz ari da kopla jarrien sorta honetan Oihana Bartra (Bilbo, 1984). Santutxuko bertso eskolan hasi zen bertsotan Bartra. Eskolarteko txapelketetan parte hartu zuen, eta Bizkaiko Bertsolari Txapelketan kantatu du aldiro 2002az geroztik; 2014an, laugarren sailkatu zen. Hiru aldiz hartu du parte Bertsolari Txapelketa Nagusian.
Podcastak
INFOGRAFIAK
IKUSI GUZTIAK
22. Korrikaren ibilbidea, herriz herri
Amurrion (Araba) hasiko da aurtengo Korrika, martxoaren 31n. Euskal Herria zeharkatuz 2.180 kilometro egin ostean, Donostiara iritsiko da lasterketa, apirilaren 10ean; bertan amaituko da.
'Hitzekin' da leloa. Kantuaren hitzak Sustrai Colina bertsolariak sortu ditu, eta Nerea Urbizuk egina da musika. Aitortza, berriz, Pirritx, Porrotx eta Marimotots pailazoei egingo diete aurten.
Itsasoko eolikoen merkatua indarra hartzen ari da
Argindar garbia lortzeko itxaropena itsasoko haize errotetan dago neurri handi batean, eta, bereziki, haize errota flotagarrietan. Offshore edo itsasoan eraikitako parke eolikoak finkoak edo flotagarriak izan daitezke. Espero dute 2050. urterako beharbada 1.000 GWeko potentzia egongo dela instalatuta munduan.
GIB birusa, hiesaren eragilea
Ezaugarri bereziak ditu GIB birusak, hiesaren eragileak. Abiada bizian ugaltzen eta eraldatzen den patogeno bat da, eta, urteetan, horrek zaildu egin du haren kontrako tratamendu bat sortzea. Hala ere, badira birusari aurre egiteko bideak, eta gero eta gertuago dago txertoa ere. Gaur-gaurkoz, sendatu ezinezko gaitza da hiesa.
BIDEOAK
IKUSI GUZTIAK
Tsunamia eragin zuen Tongako sumendia desagertu egin da ur azaletik
Sateliteen irudietan ikusten denez, Hunga Tonga Hunga Ha'apa sumendia lehertu den lekuan, bi lur zati soilik geratzen dira azalean, aurrez baino askoz txikiagoak. Gutxienik bi lagun hil dira, baina baliteke gehiago izatea; azpiegiturak kaltetuta daudenez, oso zaila da Tongako uhartediko bizilagunekin komunikatzea.
Susmopean, ijito izateagatik
Supermerkatu eta merkataritza guneetan andre ijitoek jasaten duten arrazakeria azaleratzeko, 'testing' bat egin dute Bizkaian: denden %80tan izan dira jarrera kriminalizatzaileak.
40 urte hiesarekin
Aurten bete dira 40 urte lehen kasuak agertu zirenetik. Ordutik, 79,3 milioi lagun infektatu dira munduan, eta 36,3 milioi hil dira hiesarekin lotutako gaixotasunen ondorioz. GIB positibo diren bi pertsonari eman die hitza BERRIA Telebistak: Joseba Errekalderi eta Josu Unanueri. 90eko hamarkadan jakin zuten seropositibo zirela, eta ordutik hona bizi izandakoak kontatu dituzte.
