Gidoia: Hernanialdeko AEK
'Esatearen arintasun harrapaezina' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, 'Afalaurreko kontuak'.
Pentsatu ohi da hizkuntza idatzia zera dela: ahozko perfekzionatua. Baina ez ote da idatzia ahozkoaren isla hitsa? Ez ote ditu horregatik asmatu behar izan bere bide seinale partikularrak? Ahozkoak musika du, keinua, soinua. Baina soinua, egia da, haizeak darama…
Podcast batean bestela ezin, eta ahozkoari omenalditxoa egingo diogu denboraldiko azken atal honetan.
'Bat guztien, guztiak baten' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, Uxue Apaolaza Larrearen 'Akastasuna'.
Duela dozenaka urte, gizon inportante batek esan zuen kimika nuklearra ezin zela euskaraz irakatsi. Dozenaka urteren ondoren, zenbait gizon-emakume ez hain inportanteri txakur edo haur bihurtzeko gogoa pizten zaie tarteka, horrela sikiera batzuek euskaraz egingo dietelakoan.
Loturarik ez dago, itxuraz, egitate baten eta bestearen artean.
Ez da, bada, egongo…
Ahaleginez eta ahalezinez' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, Uxue Apaolaza Larrearen 'Ipuina eta zenbakia'.
Hiztun gehienak ez gara literatoak, baina metaforarik gabe mintzo denik inortxo ere ez dago. Metafora batzuk bizi-bizirik eta ageri-agerian daude; beste batzuk, berriz, ihartuak, ezkutatuak, fosilduak, trilobitea haitzean nola: ahoan darabiltzagula ez konturatzeraino.
Zenbaiti poesia darie, beste zenbaiti klixea, eta askori, arriskua ere bai. Zer gertatzen da, adibidez, gaixotasunez aritzeko gerra metaforak erabiltzen baditugu?
Andoni Tolosa ‘Morau’-ren kanta, Joan Manuel Serraten ‘Algo personal’ abestiaren bertsioa: ‘Tipo horiek ez ditut lagun-lagunak’.
Hitzen itzulpena: Maialen Berasategi Catalan.
Ez da eskrupulurik gabe dirua pilatzea: ekintzailetza da. Ez dira biktima zibilak: albo kalteak dira.
Hizkera du propagandak lanabesik zorrotzenetako bat: eufemismoak, hitz lizunduak, baraualdi bat behar izateraino maiztu eta higatu ditugun esapideak…
Gaur, ‘Ezer ez eta festa’, hizkera mertzenarioa mintzagai: ura bost aldiz garestiago saltzeko modua ematen duen makina ondo koipetu eta koipetsu hori.
Gidoia: Hernanialdeko AEK
Euskal gatazkaren testuinguruan emakumeek pairatu duten tortura politikoa aztertu du Olatz Dañobeitiak Sorginak, putak, terroristak liburuan; «indarkeria matxistaren beste ertz bat». Haren tesitik abiatuta eta prozesu kolektibo baten ondoren osatu du liburua eta Iruñean aurkeztu aurreko orduetan izan da Berria FMn; mugimendu feministak Iratxe Sorzabali babesa adierazi eta tortura matxista salatzeko agerraldia egin duen arrats berean. Torturak genero dispositibo gisa duen funtzioa, komunitate bat torturagarri bihurtzeko erabiltzen diren mekanismoak, isiltasunekin tartekatzen diren testigantzak eta osatze prozesuak izan ditu hizpide, besteak beste.
Ignacia Zabalo Nor-Nai ilustratzailea du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Ezagutzen den lehenbiziko emakume irudigile profesional euskalduna izan zen, eta emakume izateagatik, Nor-Nai ezizena erabili behar izan zuen lan egin ahal izateko. Bere omenezko erakusketa abenduaren 18ra arte ikusgai da Donostiako Aiete kultur etxean. Zabaloren bizitzan eta lanean arakatu du Iratxe Muxika Karrion BERRIAko kazetariak.
Nekazaritza gure gizartearen oinarri garrantzitsua izan da urte luzez, mundua begiratu eta neurtzeko modu bat. Oraindik bada gure artean apirilari jorraila, abuztuari dagonila eta irailari agorrila esaten dionik. Jarraitzen dugu, ordea, urria esaten, hozkailuan alderik nabaritzen ez badugu ere, eta baita atzetik datorren azaroa, nahiz eta azaz gain tomatea edo ahuakatea urte osoan erosi daitezkeen garaian bizi garen...
Euskal eta palestinar selekzioen arteko partida du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Larunbatekoa egun historikoa izan zela nabarmendu zuen Palestinako selekzioak, eta, egia esan, espektatiba guziak gainditu zituen. Aldarrikapenez jositako egunaren audio kronika da hau.
New Yorkeko alkatetzarako bozak irabazi ditu Zohran Mamdani gazteak. Egozten diote eskumakoek sozialista eta musulmana dela. Musulmanarena harrigarri egiten da, New Yorketik kanpoko aurrerazaleen artean ere.
Gazteek jokoarekin dituzten arazoak ditu hizpide Berriketan saioaren atal honek. Nafarroako datuak ikusita, alarma jo dute ludopatiaren laguntzan eta prebentzioan ari direnek: 14 eta 18 urte arteko gazteen %4k joko nahasmendua dute, eta 15 urterekin hasten dira gazteak ausazko jokoetan. Eskura ditugun datuak aztertu eta egoera zein den analizatu du Julen Ugartemendia Carcedo Nafarroako Hitzako kazetariak.
