Gidoia: Hernanialdeko AEK
'Esatearen arintasun harrapaezina' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, 'Afalaurreko kontuak'.
Pentsatu ohi da hizkuntza idatzia zera dela: ahozko perfekzionatua. Baina ez ote da idatzia ahozkoaren isla hitsa? Ez ote ditu horregatik asmatu behar izan bere bide seinale partikularrak? Ahozkoak musika du, keinua, soinua. Baina soinua, egia da, haizeak darama…
Podcast batean bestela ezin, eta ahozkoari omenalditxoa egingo diogu denboraldiko azken atal honetan.
'Bat guztien, guztiak baten' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, Uxue Apaolaza Larrearen 'Akastasuna'.
Duela dozenaka urte, gizon inportante batek esan zuen kimika nuklearra ezin zela euskaraz irakatsi. Dozenaka urteren ondoren, zenbait gizon-emakume ez hain inportanteri txakur edo haur bihurtzeko gogoa pizten zaie tarteka, horrela sikiera batzuek euskaraz egingo dietelakoan.
Loturarik ez dago, itxuraz, egitate baten eta bestearen artean.
Ez da, bada, egongo…
Ahaleginez eta ahalezinez' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, Uxue Apaolaza Larrearen 'Ipuina eta zenbakia'.
Hiztun gehienak ez gara literatoak, baina metaforarik gabe mintzo denik inortxo ere ez dago. Metafora batzuk bizi-bizirik eta ageri-agerian daude; beste batzuk, berriz, ihartuak, ezkutatuak, fosilduak, trilobitea haitzean nola: ahoan darabiltzagula ez konturatzeraino.
Zenbaiti poesia darie, beste zenbaiti klixea, eta askori, arriskua ere bai. Zer gertatzen da, adibidez, gaixotasunez aritzeko gerra metaforak erabiltzen baditugu?
Andoni Tolosa ‘Morau’-ren kanta, Joan Manuel Serraten ‘Algo personal’ abestiaren bertsioa: ‘Tipo horiek ez ditut lagun-lagunak’.
Hitzen itzulpena: Maialen Berasategi Catalan.
Ez da eskrupulurik gabe dirua pilatzea: ekintzailetza da. Ez dira biktima zibilak: albo kalteak dira.
Hizkera du propagandak lanabesik zorrotzenetako bat: eufemismoak, hitz lizunduak, baraualdi bat behar izateraino maiztu eta higatu ditugun esapideak…
Gaur, ‘Ezer ez eta festa’, hizkera mertzenarioa mintzagai: ura bost aldiz garestiago saltzeko modua ematen duen makina ondo koipetu eta koipetsu hori.
Gidoia: Hernanialdeko AEK
«Nora zoaz eskual semea, arma hori eskutan?», galdetu zuen Gorka Knörrek. Arabako kantaria Lapurdiko, Nafarroa Behereko eta Zuberoako herrietan barna ibili zenean, txunditurik gelditu zen herriko plazan edo eliza atarian edo beste leku zentral batean ikusi zuenarekin...
San Juan baleontzia du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Azaroaren 7an uretaratu zuten, Pasaian, ekitaldi handi batean. XVI. Mendeko baleontziaren erreplika da, garai hartako teknikak erabiliz eraiki dutena. Azkenengo lanak egin ondotik, 2027an itsasoratu eta Kanadara iristea nahi du Albaola itsas kultur faktoriak. Ekitaldia bertatik bertara jarraitu du Enekoitz Telleria Sarriegi BERRIAko kazetariak, eta proiektuaren nondik norakoak azaldu dizkigu.
Arratsaldez joan gara Zabar’s dendara ogi bila. Okinak esan digu 60 zentimotan dituela bagelak; arratsalde partean merkeago egoten dela ogia, eta aprobetxatzeko.
Eskatu diogunean, gure migrari azentuaz jabetu da. Nongoak ginen galdetu digu, eta guk euskal herritarrak erantzun. —Hara, badakit, zuen hizkuntza da “euskara”. —Halaxe da —esan diogu. —Nola dakizu hainbeste?
—Bada, etxean ez genuelako telebistarik —esan digu. Telebistarik ez, eta liburuak ematen zizkiguten irakurtzeko. Hortik dakit euskararena. Idatzi ere egiten dut —aitortu digu—, nobela pare bat ditut, baina ez ditut argitara eman.
Eta isilune baten ostean esan du: —Nobela bat idaztea beti da frakaso bat. Inoiz ez zara geratzen gustura; bukatutzat ematen dituzu, baina bukatu, sekula ere ez.
Okinaren nobelaren ideiarekin geratu naiz bueltaka, eta arrazoia eman ere bai, 60 zentimoko bagela jaten, telebistari begira.
Spotifyren kontrako boikota du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Euskal Herriko zenbait musika taldek haien lanak Spotifytik kendu dituzte, musika streming bidez entzuteko plataformak armagintzan egindako inbertsioengatik. Horri buruzko hitzaldia egin dute Iruñeko Geltokin. Uxue Rey Gorraiz Berriako kultur kazetaria han izan da, eta auzi horren ertz guziak azaldu dizkigu.
Sexu erasoen definizio juridikoa du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Aurrerantzean, Euskal Herri osoan onespena egonen da zentroan sexu erasoei buruzko epaiketetan. Izan ere, Frantziako Senatuak onartu du zigor kodean sexu erasoen definizioari «onespena» gehitzea, Espainiak 2022an onartu zuen legearen bide bera hartuta. Gai horri buruzko gakoak azaldu dizkigu Maite Asensio Lozano BERRIAko feminismo gaietako arduradunak.
