Gidoia: Hernanialdeko AEK
Zerk egiten du hasiera literario bat on? Gizonezko jenioak maisu dira eta emakumezkoak maistra? Hain gaiztoak al dira adjektiboak? Saretzen garenean, zer egiten gara: elkartu ala bereizi? Ez ote da ‘zintuzkedan’ euskarazko hitzik sexyenetako bat? Horiei eta galdera gehiagori ezin erantzunik ibiliko gara atal honetan.
Zarauzko Zirika elkarteak gonbidatuta lehen aldiz jendaurrean grabatutako saio berezia.
'Esatearen arintasun harrapaezina' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, 'Afalaurreko kontuak'.
Pentsatu ohi da hizkuntza idatzia zera dela: ahozko perfekzionatua. Baina ez ote da idatzia ahozkoaren isla hitsa? Ez ote ditu horregatik asmatu behar izan bere bide seinale partikularrak? Ahozkoak musika du, keinua, soinua. Baina soinua, egia da, haizeak darama…
Podcast batean bestela ezin, eta ahozkoari omenalditxoa egingo diogu denboraldiko azken atal honetan.
'Bat guztien, guztiak baten' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, Uxue Apaolaza Larrearen 'Akastasuna'.
Duela dozenaka urte, gizon inportante batek esan zuen kimika nuklearra ezin zela euskaraz irakatsi. Dozenaka urteren ondoren, zenbait gizon-emakume ez hain inportanteri txakur edo haur bihurtzeko gogoa pizten zaie tarteka, horrela sikiera batzuek euskaraz egingo dietelakoan.
Loturarik ez dago, itxuraz, egitate baten eta bestearen artean.
Ez da, bada, egongo…
Ahaleginez eta ahalezinez' saioaren bonus tracka, AEK-k egina. Gaur, Uxue Apaolaza Larrearen 'Ipuina eta zenbakia'.
Hiztun gehienak ez gara literatoak, baina metaforarik gabe mintzo denik inortxo ere ez dago. Metafora batzuk bizi-bizirik eta ageri-agerian daude; beste batzuk, berriz, ihartuak, ezkutatuak, fosilduak, trilobitea haitzean nola: ahoan darabiltzagula ez konturatzeraino.
Zenbaiti poesia darie, beste zenbaiti klixea, eta askori, arriskua ere bai. Zer gertatzen da, adibidez, gaixotasunez aritzeko gerra metaforak erabiltzen baditugu?
Andoni Tolosa ‘Morau’-ren kanta, Joan Manuel Serraten ‘Algo personal’ abestiaren bertsioa: ‘Tipo horiek ez ditut lagun-lagunak’.
Hitzen itzulpena: Maialen Berasategi Catalan.
Ez da eskrupulurik gabe dirua pilatzea: ekintzailetza da. Ez dira biktima zibilak: albo kalteak dira.
Hizkera du propagandak lanabesik zorrotzenetako bat: eufemismoak, hitz lizunduak, baraualdi bat behar izateraino maiztu eta higatu ditugun esapideak…
Gaur, ‘Ezer ez eta festa’, hizkera mertzenarioa mintzagai: ura bost aldiz garestiago saltzeko modua ematen duen makina ondo koipetu eta koipetsu hori.
Juilliard da New Yorkeko musika eskolarik prestigiotsuena. Zaila da bertan sartzea, eta mundu osoko ikasleen guraria da han ikastea. Alabaren lagunik onenaren aitak bertan egiten du lan, opera kantarien irakaslea da, eta gonbidatu egin gaitu Gabon aurreko ikuskizunera.
Euskararen Erakunde Publikoa du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Bi urte iraun du EEPren berritzearen inguruko krisiak: EEPk eskatu zuen partaide bakoitzak 650.000 euro gehitzea diru ekarpenari, baina Euskal Elkargoak baizik ez zuen onartu. Azkenerako, bakoitzak 100.000 euro gehituko ditu. Ekhi Erremundegi Beloki BERRIAk Baionan duen ordezkaritzako kazetariak azaldu dizkigu auzi honen xehetasunak.
Lurrikarak ditu hizpide Berriketan saioaren atal honek. Berriki 4 graduko lurrikara izan da Araban, inguru horietan erregistratutako lurrikararik handiena. Euskal Herrian tarteka izaten dira lurren mugimenduak, gehienak Pirinio inguruetan, baina ez da arrisku sismikoko inguru bat. Arturo Apraiz geologian doktore eta EHUko irakasleak eman dizkigu lurrikarei buruzko azalpenak.
Sare sozialak mugatzeko legeak ditu hizpide Berriketan saioaren atal honek. Australian 16 urtez azpikoek ezin dituzte sare sozialik ibili, berriki onartu duten legearen ondorioz. Beste herrialde askok ere neurriak hartu nahi dituzte adingabeak sare sozialen erabilera gehiegizkotik edota makurretik babesteko. Kristina Martin BERRIAko gizarte gaietako kazetariak gai horri buruzko xehetasunak eman dizkigu.
Mikel Zabalza du hizpide Berriketan saioaren atal honek. 40 urte pasatu dira Guardia Zibilak atxilotu, torturatu eta hil zuenetik, baina oraindik ere bertsio ofizialak ez du halakorik aitortzen. Egunotan autobus bat dabil herriz-herri gertatu zena gogora ekartzen. Duela 40 urtekoak eta gaur egungo egoera azaldu dizkigu Joxerra Senar BERRIAko politika gaietako kazetariak.
Frankismoaren 50. urteurrena izan dute hizpide Urubia podcastaren atal honetan.
